Raporti i Progresit nga Komisioni Evropian për Kosovën për vitin 2025 i publikuar të martën ka vlerësuar lartë progresin e arritur nga Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) në forcimin e auditimit të jashtëm, rritjen e cilësisë së punës dhe përmirësimin e transparencës dhe llogaridhënies publike.  

Raporti thekson se ZKA-ja ka bërë përparim të dukshëm në zbatimin e Planit Strategjik 2023-2026  duke realizuar 68 për qind të objektivave si dhe ka miratuar Strategjinë për auditime të Teknologjisë së Informacionit 2025-2027 për të mbështetur digjitalizimin e proceseve të auditimit.  

Raporti vlerëson lartë edhe përmirësimin e cilësisë së auditimit të jashtëm, përmes miratimit të udhëzimeve të reja për menaxhimin e cilësisë. ZKA kreu më shumë auditime, rriti përqendrimin te auditimet e performancës, ndoqi rekomandimet e vitit 2019 dhe me sukses, filloi zbatimin e një sistemi për të monitoruar progresin në zbatimin e rekomandimeve.  

Megjithatë, Raporti thekson se zbatimi i rekomandimeve të ZKA-së nga institucionet publike mbetet sfidë, sepse vetëm 37 për qind e rekomandimeve janë  zbatuar  plotësisht. Te ndërmarrjet publike ky nivel bie në 25%, duke nënvizuar nevojën për rritjen e përgjegjësisë institucionale.  

Janë evidentuar përmirësime në mbikëqyrjen parlamentare, duke theksuar shqyrtimin e 24 raporteve të auditimit nga Komisioni për Mbikëqyrjen e Financave Publike për vitin 2024.  

Raporti parasheh se publikimi më i qasshëm i gjetjeve të auditimit, rekomandimeve dhe veprimeve pasuese (follow-up) do të rrisë edhe më tej transparencën e auditimit të jashtëm dhe mbështesë përpjekjet tashmë proaktive të Zyrës Kombëtare të Auditimit për të komunikuar në mënyrë efektive me administratën publike, organizatat e shoqërisë civile, mediat dhe akademinë. Këto përpjekje kanë kontribuar ndjeshëm në rritjen e transparencës dhe ndërgjegjësimit për rëndësinë e auditimit.  

Ndër të tjera Raporti i Komisionit Evropian thekson vlerësimin e Barometrit Ballkanik për Zyrën Kombëtare të Auditimit të Kosovës, duke e renditur ZKA-si institucionin më të besueshëm në rajon.  

Komisioni Evropian përmes këtij Raporti thekson nevojën për plotësim-ndryshimin e Ligjit për Auditorin e Përgjithshëm dhe Zyrën Kombëtare të Auditimit, për të siguruar se mandati, kompetencat dhe pavarësia e ZKA-së janë në përputhje të plotë me standardet ndërkombëtare.  

Në emër të Zyrës Kombëtare të Auditimit, Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca mirëpret konstatimet e Komisionit Evropian dhe riafirmon përkushtimin e saj për të forcuar transparencën, siguruar zbatimin e rekomandimeve dhe avancuar më tej praktikat më të mira të auditimit publik, në shërbim të llogaridhënies dhe qeverisjes së mirë.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) në bashkëpunim me Misionin e OSBE-së në Kosovë të hënën në Mitrovicë të Jugut mbajti punëtorinë rajonale me gazetarë “Rritja e bashkëpunimit me mediat lokale për transparencë dhe llogaridhënie publike”.  Punëtoria pati për qëllim rritjen e bashkëpunimit me mediat lokale dhe informimin e gazetarëve mbi proceset e auditimit.

Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, foli për mandatin kushtetues dhe ligjor të Auditorit të Përgjithshëm dhe të ZKA-së, për rolin, misionin dhe vlerat. Z. Halilaj rikonfirmoi përkushtimin e institucionit për avancimin e transparencës, llogaridhënies dhe rritjen e bashkëpunimit me media dhe qytetarët.

Në emër të Misionit të OSBE-së, Fatmir Zylfijaj përshëndeti pjesëmarrësit duke theksuar rëndësinë e rritjes së bashkëpunimit në mes të institucioneve dhe mediave lokale, gjë që ndikon në rritjen e përgjegjësisë në menaxhimin e parasë publike në Kosovë.

Rezultatet e auditimit për komunën e Mitrovicës së Jugut, u prezantuan nga Drejtori i Departamentit të Auditimit, Blerim Kabashi, ndërsa Udhëheqësja e Departamentit për Komunikim dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar, Qendresa Mulaj, theksoi se bashkëpunimi i ZKA-së me mediat lokale është thelbësor dhe urë lidhëse në mes auditimit publik dhe qytetarit.  

Gazetarët folën për sfidat me të cilat ballafaqohen gjatë ushtrimit të profesionit të tyre e që kryesisht kanë të bëjnë me mungesë të mjeteve financiare dhe mungesë të stafit. Interesimi i tyre ishte te gjetjet e auditimit, opinionet e auditimit, zbatimi i rekomandimeve, bashkëpunimi i ZKA-së me auditorët e brendshëm, auditimi i komunave në veri, rastet e  dërguara në prokurori si dhe bashkëpunimin e ZKA-së me institucionet për sundim të ligjit.  Ata vlerësuan gatishmërinë e ZKA-së dhe të OSBE-së për këtë bashkëbisedim, të cilin e konsideruan pikënisje të mirë që duhet të vazhdojë.