Të mërkurën në Komunën e Pejës u mbajt debati i radhës në kuadër të projektit “Mbështetja e shoqërisë civile për të rritur mbikëqyrjen publike dhe llogaridhënien e institucioneve publike të Kosovës” i mbështetur nga Zyra e Jashtme e Komonuelthit përmes Ambasadës së Mbretërisë së Bashkuar në Prishtinë. Në debat morën pjesë kryetari i Komunës së Pejës, Gazmend Muhaxheri, Ndihmës Auditori i Përgjithshëm, Emine Fazilu, redaktori përgjegjës në BIRN Kosova, Visar Prebreza si dhe asamblistë të kësaj komune. Ndihmës Auditori i Përgjithshëm, Emine Fazliu, tha se për vitin 2019 Komuna e Pejës ka marrë opinion të pamodifikuar me theksim të çështjes. Pavarësisht realizimit të  mirë të buxhetit prej 97 për qind, komuna ka treguar dobësi në menaxhimin e shpenzimeve sidomos atyre përmes prokurimit. Dobësi janë vërejtur edhe në regjistrimin e pasurisë si dhe në menaxhimin e detyrimeve dhe llogarive të arkëtueshme.“Opinioni i pamodifikuar do të thotë se këto pasqyra prezantojnë  një pamje të drejtë dhe të vërtetë në të gjitha aspektet materiale në përputhje me standardet ndërkombëtar për sektorin publik sipas kontabilitetit të bazuar në paranë e gatshme. Theksimi i çështjes ka të bëjë me klasifikim joadekuat të shpenzimeve në vlerë prej 515 mijë euro, ku komuna përmes vendimeve gjyqësore ka paguar dhe regjistruar shpenzimet në kategori ekonomike joadekuate”, deklaroi Fazliu. Fazliu tha se në nivel të përgjithshëm Komuna e Pejës ka zbatuar 35 për qind të rekomandimeve që është nën mesataren e zbatimit të përgjithshëm të rekomandimeve në nivel lokal që është 37 për qind. Kurse në vitin 2019 ZKA-ja ka dhënë 15 rekomandime. “Rekomandimet e dhëna nga Auditori i Përgjithshëm kanë për qëllim përmirësimin e menaxhimit të financave publike dhe forcimin e kontrolleve të brendshme të komunës. Zbatimi i plotë i rekomandimeve ndikon në rritjen e performancës së komunës dhe cilësinë e shërbimeve ndaj qytetarëve”, tha Fazliu. Ndërsa kryetari i Komunës së Pejës, Gazmend Muhaxheri, tha se kjo komunë nuk ka bërë planifikim të gabuar të buxhetit. “Komuna e Pejës asnjëherë nuk ka bërë planifikim të gabuar të buxhetit. Do me thënë kategoritë e planifikimit të buxhetit i kemi pas të caktuara siç duhet. Pra nuk kemi paguar diçka që është kanë e caktuar mallra dhe shërbime, e me qenë e planifikuar si investim kapital”, tha Muhaxheri.  Ai bërë me dije se sfidë mbeten pagesat përmes vendimeve gjyqësore si dhe menaxhimi i kontratave për shkak se kërkohet staf më i madh. Muhaxheri u zotua se pavarësisht sfidave, Komuna e Pejës do t’i zbatojë 50 për qind të rekomandimeve të Auditorit të Përgjithshëm. “Po besoj që 50 për qind të rekomandimeve do të t’i zbatojmë përkundër pandemisë dhe sfidave që i kemi”, theksoi ai. Kurse redaktori përgjegjës në BIRN Kosova, Visar Prebreza tha se Komuna e Pejës ka bërë përmirësime në disa fusha, mirëpo ka ende dobësi në disa sektor, prandaj duhet të adresohen rekomandimet e auditorit. Kurse sa i përket rekomandimeve, nga 17 rekomandime janë zbatuar vetëm 6. Megjithatë në vitin 2019 Komuna e Pejës ka marrë më pak rekomandime dhe kjo është gjë pozitive. Prebreza tha se presim nga të gjitha komunat që të kenë më pak rekomandime sepse numri më i vogël i rekomandimeve nënkupton se ka dobësi më pak të identifikuara. “Prokurimi vazhdon me pas çalime për shkak se ka disa rekomandime që janë dhënë për këtë fushë, dhe këto rekomandime lidhen pothuajse me të gjitha fazat e prokurimit”, deklaroi Prebreza.

Përfaqësuesit e Zyrës Kombëtare të Auditimit të Kosovës, Ndihmës Auditori i Përgjithshëm, Vlora Spanca dhe drejtoresha e Departamentit për Bashkëpunim Ndërkombëtar, Qëndresa Mulaj, morën pjesë në punëtorinë virtuale “Auditimi i shpenzimeve të lidhura me Covid-19” të organizuar nga SIGMA në kuadër të Rrjetit të Institucioneve Supreme të Auditimit të vendeve kandidate dhe kandidate të mundshme për Bashkimin Evropian dhe Gjykata Evropiane e Audituesve. Pjesëmarrësit e kësaj punëtorie nga shtatë Institucione Supreme të Auditimit diskutuan lidhur me rritjen e përgjegjësisë dhe transparencës së fondeve publike të shpenzuara në emër të Covid-19. Me këtë rast Ndihmës Auditori i Përgjithshëm, Vlora Spanca, tha se sikurse në vendet e tjera edhe në Kosovë pandemia Covid-19, në perspektivën e financave publike dhe ekonomisë në përgjithësi kishte ndikim të rëndësishëm në të hyrat dhe shpenzimet. Spanca përmendi masat e ndërmarra nga shteti për t’iu përgjigjur situatës emergjente, përfshirë rishikimin e buxhetit, pakon e emergjencës fiskale dhe miratimin e Ligjit për rimëkëmbjen ekonomike. Spanca bëri më dije se me qëllim të rritjes së përgjegjësisë dhe transparencës së shpenzimeve publike në lidhje me Covid-19, Zyra Kombëtare e Auditimit e Kosovës ka adaptuar planin e saj vjetor të auditimit dhe ka marrë masa për auditimin e shpenzimeve të lidhura me Covid-19. Spanca tha se këtë vit, ZKA po zbaton metodologjinë e përditësuar të auditimit financiar dhe të pajtueshmërisë, kështu që shpenzimet në lidhje me Covid-19 do të testohen nga perspektiva financiare dhe e pajtueshmërisë. Gjithashtu, ZKA ka një marrëveshje për të audituar pasqyrat financiare të projekteve të financuara nga Banka Botërore dhe për vitin 2020 do të auditojë 11 projekte, nga të cilat tri janë projekte që lidhen me menaxhimin e situatës pandemike. “Kjo është nga perspektiva e auditimit financiar dhe pajtueshmërisë, ndërsa në planin e saj vjetor të auditimit, ZKA ka prezantuar edhe auditimin e performancës së menaxhimit të Covid-19. Përmes këtij auditimi, ZKA do të vlerësojë nëse institucionet publike shëndetësore kanë menaxhuar siç duhet pandeminë Covid-19. Synimi i Zyrës Kombëtare të Auditimit është që përmes auditimeve cilësore të ndikojë në rritjen e llogaridhënies dhe transparencës publike si dhe përmirësimin e jetës dhe mirëqenies së qytetarëve të Kosovës e me këtë rast përmirësimin e menaxhimit të situatave emergjente siç është kjo me Covid-19”, deklaroi Spanca.