Nga 27 deri më 31 tetor 2025 në Egjipt u mbajt Kongresi XXV i Organizatës Ndërkombëtare të Institucioneve Supreme të Auditimit (INCOSAI), ku morën  pjesë Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, Drejtori i Auditimit, Blerim Kabashi dhe zyrtarja Aferdita Kryeziu. Kongresi përfaqëson ngjarjen më të rëndësishme botërore në fushën e auditimit publik duke mbledhur përfaqësues nga Institucionet Supreme të Auditimit anëtare të INTOSAI-t, partnerë dhe ekspertë ndërkombëtarë.  

Në Kongresin XXV delegatët miratuan Deklaratën Sharm El-Sheikh e cila përfaqëson angazhimin e përbashkët të Institucioneve Supreme të Auditimit (ISA) për  të forcuar pavarësinë, profesionalizmin dhe ndikimin e auditimit publik në nivel global.  

Deklarata thekson rëndësinë e inovacionit në auditim, rritjes së kompetencës profesionale dhe përdorimit të teknologjive të avancuara, përfshirë inteligjencën artificiale, në mënyrë etike dhe të përgjegjshme. Ajo gjithashtu nënvizon rolin e ISA-ve në adresimin e krizave financiare dhe ekonomike, promovimin e transparencës dhe llogaridhënies, si dhe kontributin në arritjen e Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm 2030.  

Përmes kësaj deklarate, anëtarët e INTOSAI-t riafirmuan vizionin e tyre të përbashkët për ndërtimin e institucioneve më të forta që i përgjigjen sfidave të kohës dhe kontribuojnë në zhvillimin e qëndrueshëm dhe rritjen e besimit të publikut në sektorin publik.  

Po ashtu për pesë ditë radhazi u zhvilluan sesione plenare, takime të Bordit Drejtues, u paraqiten raporte pune të organeve të INTOSAI-t, takime dypalëshe midis institucioneve pjesëmarrëse si dhe diskutime mbi temat qendrore: “Luftimi i korrupsionit dhe pastrimit të parave: dimensionet ligjore, institucionale dhe ndërkombëtare” dhe “Perspektivat e inteligjencës artificiale në auditimin publik: drejt qeverisjes së qëndrueshme”.  

Në kuadër të temës së parë “Luftimi i korrupsionit dhe pastrimit të parave: dimensionet ligjore, institucionale dhe ndërkombëtare” u prezantuan praktikat më të mira të vendeve pjesëmarrëse si dhe u theksua rëndësia e harmonizimit të legjislacionit, monitorimit të fondeve dhe bashkëpunimit ndërkombëtar për parandalimin e korrupsionit dhe pastrimit të parave.  

Në kuadër të temës së dytë “Perspektivat e inteligjencës artificiale në auditimin publik: drejt qeverisjes së qëndrueshme”, ekspertët prezantuan mënyrat se si ISA-të mund të përdorin Inteligjencën Artificiale (AI) në auditimet financiare, të performancës dhe kontrollin e përdorimit të teknologjive nga njësitë e auditimit, si dhe u analizuan sfidat dhe mundësitë për implementimin e AI në auditimet publike dhe rritjen e efikasitetit të procesit auditues.  

Gjatë sesioneve plenare u prezantuan raportet e Presidentit të INTOSAI-t (Egjipt), Komitetit Mbikëqyrës për Çështje Emergjente (Brazil), Sekretarit të Përgjithshëm të INTOSAI-t (Austria), Komiteti për Politika, Financa dhe Administrim-PFAC (Arabia Saudite) dhe Bashkëpunimi i Donatorëve i INTOSAI-t (Arabia Saudite), Komiteti i Standardeve Profesionale (Gjykata Evropiane e Auditorëve), Komiteti për Ndërtimin e Kapaciteteve  (Afrika e Jugut), Komiteti për ndarjen e Njohurive (Spanja) si dhe raporti i auditorëve të jashtëm. Po ashtu raportuan organizatat rajonale duke përfshirë AFROSAI, ASOSAI, CAROSAI, OLACEFS, ARABOSAI, EUROSAI dhe PASAI.  

Në kuadër të procesit zgjedhor, u zgjedhën organet e reja të INTOSAI-t, anëtarët e Bordit Drejtues dhe auditorët e jashtëm të INTOSAI-t.

Në ceremoninë e mbylljes u ndanë çmime ndërkombëtare për kontribute të shquara në fushën e auditimit publik si: Çmimi i së Ardhmes INTOSAI, Çmimi Elmar B. Staats, Çmimi Kimi Makwetu, dhe Çmimi i Udhëheqësve të Rinj të ISA-ve.   

Po ashtu u konfirmua se Kongresi XXVI i INCOSAI-t do të mbahet në Indonezi, ndërsa Kongresi XXVII do të organizohet nga Arabia Saudite.  

Gjatë punimeve të Kongresit, Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca me delegacion zhvilloi një mori takime me përfaqësues të ISA-ve të ndryshme ku u diskutua për forcimin e bashkëpunimit ndërinstitucional dhe shkëmbyen përvoja dhe praktika të mira ndërkombëtare në fushën e auditimit publik dhe qeverisjes së mirë. 

Raporti i Progresit nga Komisioni Evropian për Kosovën për vitin 2025 i publikuar të martën ka vlerësuar lartë progresin e arritur nga Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) në forcimin e auditimit të jashtëm, rritjen e cilësisë së punës dhe përmirësimin e transparencës dhe llogaridhënies publike.  

Raporti thekson se ZKA-ja ka bërë përparim të dukshëm në zbatimin e Planit Strategjik 2023-2026  duke realizuar 68 për qind të objektivave si dhe ka miratuar Strategjinë për auditime të Teknologjisë së Informacionit 2025-2027 për të mbështetur digjitalizimin e proceseve të auditimit.  

Raporti vlerëson lartë edhe përmirësimin e cilësisë së auditimit të jashtëm, përmes miratimit të udhëzimeve të reja për menaxhimin e cilësisë. ZKA kreu më shumë auditime, rriti përqendrimin te auditimet e performancës, ndoqi rekomandimet e vitit 2019 dhe me sukses, filloi zbatimin e një sistemi për të monitoruar progresin në zbatimin e rekomandimeve.  

Megjithatë, Raporti thekson se zbatimi i rekomandimeve të ZKA-së nga institucionet publike mbetet sfidë, sepse vetëm 37 për qind e rekomandimeve janë  zbatuar  plotësisht. Te ndërmarrjet publike ky nivel bie në 25%, duke nënvizuar nevojën për rritjen e përgjegjësisë institucionale.  

Janë evidentuar përmirësime në mbikëqyrjen parlamentare, duke theksuar shqyrtimin e 24 raporteve të auditimit nga Komisioni për Mbikëqyrjen e Financave Publike për vitin 2024.  

Raporti parasheh se publikimi më i qasshëm i gjetjeve të auditimit, rekomandimeve dhe veprimeve pasuese (follow-up) do të rrisë edhe më tej transparencën e auditimit të jashtëm dhe mbështesë përpjekjet tashmë proaktive të Zyrës Kombëtare të Auditimit për të komunikuar në mënyrë efektive me administratën publike, organizatat e shoqërisë civile, mediat dhe akademinë. Këto përpjekje kanë kontribuar ndjeshëm në rritjen e transparencës dhe ndërgjegjësimit për rëndësinë e auditimit.  

Ndër të tjera Raporti i Komisionit Evropian thekson vlerësimin e Barometrit Ballkanik për Zyrën Kombëtare të Auditimit të Kosovës, duke e renditur ZKA-si institucionin më të besueshëm në rajon.  

Komisioni Evropian përmes këtij Raporti thekson nevojën për plotësim-ndryshimin e Ligjit për Auditorin e Përgjithshëm dhe Zyrën Kombëtare të Auditimit, për të siguruar se mandati, kompetencat dhe pavarësia e ZKA-së janë në përputhje të plotë me standardet ndërkombëtare.  

Në emër të Zyrës Kombëtare të Auditimit, Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca mirëpret konstatimet e Komisionit Evropian dhe riafirmon përkushtimin e saj për të forcuar transparencën, siguruar zbatimin e rekomandimeve dhe avancuar më tej praktikat më të mira të auditimit publik, në shërbim të llogaridhënies dhe qeverisjes së mirë.