Lajmet

- Auditimet kanë nxjerrë në pah nevojën për rritjen e llogaridhënies, efektshmërisë, efikasitetit dhe transparencës në administratën publike Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, të enjten ka marrë pjesë në Konferencën Vjetore - PAR PROGRESI KOSOVË 2022, me temë: “Reforma në Administratën Publike në Kosovë: Sfidat, progresi dhe rruga përpara” të organizuar nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS), ku të pranishëm kanë qenë edhe përfaqësues nga qeveria, Kuvendi, shoqëria civile etj. Gjatë adresimit të saj në kuadër të panelit të diskutimit për procesin e riorganizimit të brendshëm dhe sistematizimit të vendeve të punës në kuadër të menaxhimit të financave publike, Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka thënë se një administratë publike funksionale është parakusht për qeverisje demokratike, transparente dhe efektive. Prandaj procesi i riorganizimit të brendshëm dhe sistematizimit të vendeve të punës në kuadër të institucioneve publike është një prej kërkesave kryesore për një administratë efektive. Znj. Spanca ka rikujtuar se roli i Institucionit të Auditorit të Përgjithshëm është të ofrojë një bazë për mbylljen e procesit të llogaridhënies në mes të Kuvendit dhe Qeverisë për mënyrën se si është shpenzuar buxheti shtetëror gjatë vitit. Kjo arrihet duke zbatuar parimet e llogaridhënies menaxheriale në të gjitha nivelet e qeverisjes, përfshirë ministritë, komunat, institucionet e pavarura dhe ndërmarrjet publike. Tutje Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka thënë se pavarësisht kompletimit të legjislacionit sekondar për zbatimin e Ligjit për Organizimin dhe Funksionimin e Administratës, auditimet e Zyrës Kombëtare të Auditimit kanë nxjerrë në pah nevojën për rritjen e llogaridhënies, efektshmërisë, efikasitetit dhe transparencës në administratën publike në zbatimin e përgjegjësive. Znj. Spanca, ka vlerësuar se zhvillimi i një administrate të mirë kërkon përkushtim politik, vizion, strategji, përcaktim të prioriteteve, si dhe një radhitje të mirë të veprimeve. Prandaj krerët e institucioneve publike duhet të orientohen në organizim dhe sistematizim të brendshëm të qëndrueshëm, me linja të qarta të llogaridhënies i orientuar në shfrytëzimin maksimal të profesionalizmit të stafit që posedojnë, të orientuar në rezultate dhe në një administrate publike që është në shërbime të qytetarëve. Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka bërë me dije se Zyra Kombëtare e Auditimit  mbetet e  përkushtuar që përmes raporteve të auditimit të promovojë drejtpërsëdrejti llogaridhënien dhe të ofrojë bazë të qëndrueshme për t’u kërkuar llogari zyrtarëve të çdo organizatë buxhetore në kuadër të menaxhimit të financave publike. “Në këtë mënyrë ne rrisim besimin në shpenzimin e fondeve publike dhe luajmë një rol aktiv në sigurimin e taksapaguesve dhe të palëve tjera të interesit në rritjen e përgjegjësisë publike, duke konfirmuar se jemi të pa kompromis në fuqizimin e këtyre parimeve: të llogaridhënies, të efektshmërisë, të efikasitetit dhe të transparencës”, ka deklaruar Spanca.

Në përputhje me mandatin kushtetues dhe ligjor, Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) është në proces të auditimit të Pasqyrave Vjetore Financiare për vitin 2021. Organizatat buxhetore kanë detyrim ligjor që Pasqyrat Financiare për vitin e përfunduar me 31 dhjetor 2021 t’i përgatisin sipas Standardeve Ndërkombëtare të Kontabilitetit të Sektorit Publik “Raportimi Financiar sipas Kontabilitetit të bazuar në para të gatshme”. Po ashtu, t’ i përmbushin të gjitha obligimet raportuese që dalin nga Ligji Nr. 03/L-048 për Menaxhimin e Financave Publike dhe Përgjegjësitë, të plotësuar dhe ndryshuar me Ligjin nr. 03/L-221, Ligjin nr. 04/L-116,Ligjin nr. 04/L-194,Ligjin nr. 05/L-063 dhe Ligjin nr. 05/L-007 dhe në përputhje me rregulloren nr. 01/2017 për Raportim Vjetor Financiar nga Organizatat Buxhetore. Mbi këtë bazë, ZKA-ja ka pranuar Pasqyrat Financiare të 88 organizatave buxhetore. Në pajtim me Standardet Ndërkombëtare të Institucioneve Supreme të Auditimit, ZKA-ja ka objektiv që nëpërmjet procesit auditues të Pasqyrave Financiare të ofroj siguri të arsyeshme nëse ato  si tërësi nuk përmbajnë keq-deklarime materiale, qoftë për shkak të mashtrimit ose gabimit, si dhe të hartojë një raport të auditimit që përfshin opinionin e Auditorit të Përgjithshëm. Me ketë Zyra Kombëtare e Auditimit dëshiron të tërheq vëmendjen e Kuvendit të Kosovës, Ministrisë së Financave dhe publikut të gjerë që pavarësisht këshillave dhe rekomandimeve që i jep vit pas vit lidhur me prezantimin e drejtë dhe të vërtet të transaksioneve financiare, kontrollet e brendshme të Organizatave Buxhetore  në hartimin e Pasqyrave Vjetore Financiare janë ende të dobëta. Procesi i rishikimit të PVF-ve, ka treguar se ka gabime materiale: në 12 ministri, 31 komuna dhe në 7 institucione të pavarura. Gabimet e identifikuara kryesisht kanë të bëjnë me nënvlerësimet/mbivlerësimet e të dhënave tek: Pasqyra e pranimeve dhe pagesave në para të gatshme; Raporti i ekzekutimit të buxhetit;si dhe Shpalosjet/ Shënimet shpjeguese në PVF. Gabimet e identifikuara në shumicën e rasteve janë materiale dhe kjo mund të ndikojë në opinionin e auditimit. Me këtë rast Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, fton zyrtarët kryesor financiar të organizatave buxhetore që t’i kryejnë korrigjimet e nevojshme të pasqyrave financiare me qëllim të prezantimit të drejtë dhe të vërtetë të transaksioneve për vitin 2021. Po ashtu, znj. Spanca fton kryesuesit e institucioneve publike që t’i shtojnë kontrollet e brendshme dhe t’i mbajnë llogaridhënës personat përgjegjës në zinxhirin e raportimit financiar. Njëherësh , kërkon nga Ministria e Financave, Punës dhe Transfereve  që t’i rishikoj arsyet e cilësisë së dobët të raportimit financiar dhe nëse është e nevojshme të ofroj trajnime përkatëse për  zyrtarët kryesor financiar.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka uruar qytetarët për 14-vjetorin e Pavarësisë së Republikës së Kosovës. Me këtë rast znj. Spanca ka vlerësuar lartë sakrificën e të rënëve për lirinë dhe pavarësinë e vendit. Auditorja e Përgjithshme ka bërë thirrje që vlerat shtetit të lartësohen në piedestalet më të larta, duke punuar me përgjegjësi dhe përkushtim për  ta forcuar  sa më shumë demokracinë e vendit për një të ardhme sa më të mire për brezat që vijnë pas. “Me rastin e 17 shkurtit, kam nderin që në emrin tim personal dhe në emër të Zyrës Kombëtare të Auditimit t’ju uroj ditën historike të Pavarësisë së Kosovës. Datë kjo e cila na kujton sakrificat dhe përpjekjet shekullore të popullit tonë për liri dhe shtet të pavarur. Shpreh urimet e mia më të mira në këtë ditë të veçantë dhe historike për popullin  e Kosovës”, ka deklaruar Spanca. Për shënimin e 14-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë së Kosovës, Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka pranuar urime nga homologët e saj.

Kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit të Republikës së Shqipërisë (KLSH), Arben Shehu, i shoqëruar nga  Drejtoresha e Përgjithshme e KLSH-së, Marjola Llanaj, Sekretarja e Përgjithshme e KLSH-së, Valbona Gaxha, Drejtori i Departamentit të Auditimit të Buxhetit të Shtetit, Gjovalin Preçi, Drejtori i Departamentit të Auditimit të Aseteve dhe Mjedisit, Vullnet Karafilaj dhe Audituesi i Lartë, Rezario Kuçaj të mërkurën kanë zhvilluar një vizitë pune në Zyrën Kombëtare të Auditimit të Republikës së Kosovës. Me këtë rast janë pritur në takim nga Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, dhe Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Ilir Salihu. Auditorja e Përgjithshme, ka falënderuar kryetarin Shehu për vizitën si dhe ka shprehur përkushtimin e saj për avancimin e bashkëpunimit në mes të dyja institucioneve. “Lidhja natyrale mes vendeve tona dhe interesi i përbashkët profesional dhe kombëtar na çon drejtë avancimit të qëndrueshëm të bashkëpunimit në mes institucioneve tona, me qëllim që rezultatet e auditimit të përmirësojnë qeverisjen dhe shërbimet ndaj qytetarëve në të dyja vendet”, ka deklaruar Spanca. Edhe kryetari i Kontrollit të Lartë të Shtetit të Republikës së Shqipërisë, Arben Shehu, ka falënderuar homologen e tij për mikpritjen, si dhe ka rikonfirmuar përkushtimin personal dhe institucional për thellimin e mëtutjeshëm të raporteve në mes të dy institucioneve. Shehu ka thënë se bashkëpunimi cilësor dhe frytdhënës midis Kontrollit të Lartë të Shtetit dhe Zyrës Kombëtare të Auditimit të Kosovës, ka një bazë të fortë të zhvilluar ndër vite, që i ka shërbyer ngritjes së kapaciteteve profesionale dhe modernizimit të dyja institucioneve. Me këtë rast z. Shehu e ka uruar homologen Spanca edhe për 14-vjetorin e Ditës së Pavarësisë së Republikës së Kosovës. Në kuadër të kësaj vizite delegacioni i Kontrollit të Lartë të Shtetit i kryesuar nga kryetari Arben Shehu, është njoftuar në detaje nga përfaqësuesit e ZKA-së për: Zbatimin e  metodologjisë së auditimit financiar dhe të pajtueshmërisë; procesin e auditimit të buxhetit të Kosovës; si dhe për funksionimin e sistemit elektronik për menaxhimin e auditimit-SITA. Po ashtu gjatë qëndrimit në Kosovë kryetari i KLSH-së, Arben Shehu, së bashku me Auditoren e Përgjithshme, Vlora Spanca, të enjten do të marrin pjesë në ceremoninë shtetërore të organizuar me rastin e 14-vjetorit të Pavarësisë së Republikës së Kosovës, si dhe do të bëjnë homazhe në Kompleksin Memorial në Prekaz.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka pritur sot z. Bill Fraser, Udhëheqës i ekipit të Projektit të BE-së për zbatimin e reformës në menaxhimin e financave publike. Në fokus të bisedës gjatë takimit ishte ndikimi i rezultateve të auditimit në rritjen e kontrollit dhe përmirësimin e performancës së organizatave buxhetore. Znj. Spanca dhe z. Faser vlerësuan se shkëmbimi i informatave është me interes për të dyja palët dhe u dakorduan që projekti dhe ZKA-ja të kenë dialog të rregullt për çështje teknike dhe operative. Në fund, z. Fraser ka falënderuar Auditoren e Përgjithshme për bashkëpunimin e vazhdueshëm. Në takim morën pjesë edhe Qendresa Mulaj, Udhëheqëse e Departamentit për Komunikim dhe Bashkëpunim Ndërkombëtar në ZKA dhe Menaxherja e projektit të binjakëzimit, nga Zyra e BE-së znj. Burbuqe Kelmendi.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka filluar auditimin e performancës në Komunën e Ferizajt me temën “Menaxhimi i projektit bashkimi i qytetit të Ferizajt”.  Fokus kryesor i auditimit janë të gjitha fazat e projektit prej fillimit deri në përfundim të tij. Objektiv i këtij auditimi është që të vlerësohet nëse Komuna e Ferizajt ishte efikase në planifikimin dhe menaxhimin e projektit "Bashkimi i qytetit". Ky auditim synon të vlerësojë edhe nëse janë arritur objektivat e këtij projekti. Ky projekt është rezultat i bashkëpunimit në mes Komunës së Ferizajt dhe Ministrisë së Mjedisit, Planifikimit Hapësinorë dhe Infrastrukturës. Sipas Memorandumit të Mirëkuptimit kjo e fundit është përgjegjëse për aspektin financiar të projektit ndërsa Komuna e Ferizajt për procedurat e prokurimit, përfshirë edhe menaxhimin e kontratës. Komuna ka filluar zbatimin e projektit në vitin 2018, një pjesë e tij është inauguruar në vitin 2021 ndërsa është duke u punuar edhe në pjesët e fundit që projekti të përfundohet në tërësi. Ndërtimi i projektit “Bashkimi i qytetit” ka për qëllim uljen e aksidenteve në trafik, rritjen ekonomike/të hyrave të Komunës përmes qirave dhe parkingjeve nëntokësore, uljen e fluksit të automjeteve dhe lehtësimin e qarkullimit për automjetet që janë në transit. Projekti i lidh dy pjesët e qytetit të ndara nga hekurudha dhe ka vlerën mbi 5.5 milionë euro. Aktivitetet e prokurimit në Komunën e Ferizajt, sikurse në çdo autoritet tjetër kontraktues, duhet të zhvillohen në pajtim me parimet e ekonomisë, efikasitetit dhe trajtimit të barabartë, parime të sanksionuara me ligjin e prokurimit publik që kanë për qëllim të sigurojnë se prokurimi për mallra/shërbime/punë e arrin qëllimin e përcaktuar të Autoritetit Kontraktues. Duke pasur parasysh vlerën e lartë të projektit, rëndësinë që ka për qytetarët e Ferizajt si dhe duke qenë se është prej projekteve të rralla të kësaj natyre dhe të përmasave të tilla, është me interes për publikun që projektit t'i bëhet një vlerësim i përgjithshëm nga aspekti i efikasitetit dhe objektivave të synuara të projektit. Subjekt i këtij auditimi do të jetë Komuna e Ferizajt me njësitë vartëse siç janë: Departamenti i Prokurimit, Drejtoria e Urbanizmit dhe Mjedisit dhe Drejtoria e Infrastrukturës. Departamenti i Financave në Ministrinë e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës përfshihet në fushëveprim sa i përket çështjes së pagesave të kryera në emër të projektit. Për të siguruar se zyrtarët e zgjedhur veprojnë në interesin më të mirë të qytetarëve që ata i përfaqësojnë, administrata publike duhet të jetë llogaridhënëse për administrimin dhe përdorimin e fondeve publike. Në këtë aspekt, Zyra Kombëtare e Auditimit është e përkushtuar që përmes auditimit të projekteve kapitale të një rëndësie si financiare ashtu edhe sociale të forcojë llogaridhënien, transparencën dhe integritetin e administratës publike dhe aty ku është e mundshme të ofroj rekomandime që fondet  publike të shfrytëzohen në mënyrë efektive dhe efikase.

Zyra Kombëtare e Auditimit të Republikës së Kosovës është bërë pjesë e Task Forcës së EUROSAI-t për auditimin e komunave. Kjo Task Forcë shërben si platformë e hapur për ndarjen e praktikave dhe përvojave më të mira në auditimin lokal si dhe ka për synim përmirësimin e sistemit të auditimit të komunave në vendet që janë pjesë e EUROSAI-t. Kryetari i Task Forcës së EUROSAI-t për auditimin e komunave njëherësh Auditor i Përgjithshëm i Lituanisë, Mindaugas Macijauskas, ka mirëpritur anëtarësimin e ZKA-së në këtë Task Forcë duke thënë se pret një marrëdhënie të suksesshme pune në të ardhmen. Ai ka vlerësuar se bashkëpunimi i suksesshëm i Institucioneve Supreme të Auditimit në kuadër të kësaj Task Force dhe kontributi i tyre individual në aktivitete do të lehtësojë shkëmbimin e praktikave dhe përvojave më të mira në auditimin e komunave në rajonin e EUROSAI-t. “Besoj gjithashtu se dëshira jonë për të krijuar një kulturë auditimi cilësor në sektorin publik dhe për ta bërë sistemin e auditimit të jashtëm komunal më efikas do të ndihmojë në përballimin e sfidave me të cilat  Institucionet Supreme të Auditimit po përballen në fushën e auditimit komunal”, është thënë në letrën e kryetarit të Task Forcës së EUROSAI-t për auditim të komunave, Mindaugas Macijauskas dërguar Auditores së Përgjithshme të Kosovës, Vlora Spanca. Zyra Kombëtare e Auditimit të Republikës së Kosovës tash e tutje do të jap kontributin e saj në kuadër të aktiviteteve të ndryshme të Task Forcës së EUROSAI-t për auditim të komunave.

Në kuadër të sezonit auditues 2021/2022, Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) është duke e kryer auditimin e teknologjisë së informacionit për “Sistemin për Menaxhimin e Pagave” në Thesarin e Kosovës. Ky sistem ka rol kyç në menaxhimin e pagave për të gjithë të punësuarit në sektorin publik në Republikën e Kosovës. Rreth 30% e shpenzimeve të përgjithshme buxhetore të Republikës së Kosovës shkojnë për paga. Procesit të këtij auditimi do t’i nënshtrohet Thesari i Kosovës i cili funksionin në kuadër të Ministrisë se Financave, Punës dhe Transfereve. Fokusi kryesor do të jetë në Divizionin e Menaxhimit të Pagave i cili është përgjegjës për menaxhimin dhe mirëmbajtjen e sistemit elektronik për Menaxhimin e Pagave si dhe departamente tjera të ndërlidhura me procesin e pagave. Objektiv i këtij auditimi është të vlerësohet nëse ekziston një mjedis efektiv i kontrollit që siguron se Sistemi për Menaxhimin e Pagave mbështet procesin e pagave, si dhe ofron të dhëna të sakta, të besueshme, të tërësishme dhe në kohë. Duke marr parasysh rendësin e këtij sistemi dhe menaxhimin efektiv të procesit të pagave, është e nevojshme që Thesari të ketë të vendosura strukturat, proceset dhe mekanizmat e nevojshëm që sigurojnë se Sistemi për Menaxhimin e Pagave (Payroll) mbështet procesin e pagave, si dhe ofron të dhëna të sakta, të besueshme, të tërësishme dhe në kohë. Ndërlidhur me këtë dhe bazuar në hulumtimet paraprake fushat të cilat do të trajtohen në këtë auditim, janë:

• Qeverisja e TI-së që sigurojnë nëse institucioni ka vendosur strukturat, proceset dhe ka identifikuar nevojat për funksionimin e sistemit;
• Operacionet e TI-së që sigurojnë se janë vendosur politikat e menaxhimit të ndryshimeve dhe ekziston struktura e nevojshme për vazhdimësisë të sistemit; dhe
• Kontrollet e aplikacioneve që sigurojnë se sistemi pranon të dhëna të sakta, të besueshme, të tërësishme dhe në kohë.

Përmes auditimit të “Sistemit për Menaxhimin e Pagave” Zyra Kombëtare e Auditimit synon që të ofrojë rekomandime relevante për Ministrinë e Financave, Punës dhe Transfereve, respektivisht Thesarin e Kosovës dhe përdoruesit e tjerë të sistemit në mënyrë që të përmirësohet qasja e tyre në raport me menaxhimin, zbatimin dhe efikasitetin e këtij sistemi, si dhe ofrimin e informatave të sakta, të besueshme, të tërësishme dhe në kohën e duhur.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka filluar auditimin e teknologjisë së informacionit me temë “Sistemi Informativ i Gjendjes Civile në Agjencinë e Regjistrit Civil (ARC)”. Auditimi i këtij sistemi është duke u kryer për herë të parë dhe përfshin kryesisht periudhën 2020-2021. Procesit të auditimit do t’i nënshtrohet Agjencia e Regjistrit Civil (ARC) në kuadër të Ministrisë së Punëve të Brendshme si dhe Komuna e Prishtinës dhe Komuna e Prizrenit, përkatësisht sektorët e gjendjes civile. Në fokus të auditimit do të jenë departamentet/sektorët përkatëse të këtyre institucioneve. Objektiv i këtij auditimi është vlerësimi i administrimit dhe siguria e informacionit të sistemit informativ të gjendjes civile të Republikës së Kosovës. Përmes procesit të auditimi synohet të shihet nëse është duke u ruajtur siguria dhe konfidencialiteti i të dhënave, integriteti dhe disponueshmëria e të dhënave. Fushëveprim i këtij auditimi do të jetë në Sektorin për Administrimin e Bazave të të Dhënave të ARC-së, Sektorin e Regjistrimit Qendror të Gjendjes Civile dhe Sektorët e Gjendjes Civile në komuna. Auditimi do të fokusohet në Sistemin Informativ për Gjendjen Civile, i cili shërben për administrimin e regjistrit qendror të gjendjes civile. Ky auditim do të trajtojë fushën e operacioneve të teknologjisë së informacionit, sigurinë e informacionit dhe kontrollet e aplikacionit. ARC-ja është burimi kryesor i të dhënave personale të qytetarëve të Kosovës, të cilat regjistrohen dhe mbahen në regjistrin e gjendjes civile dhe që vërtetojnë lindjen, statusin familjar, vdekjen, marrëdhëniet ndërmjet tyre dhe çdo ndryshim që ndodh në këto marrëdhënie. ARC-ja është përgjegjëse për menaxhimin e proceseve në lidhje me aplikimin e personalizimit dhe lëshimit të dokumenteve për shtetasit e Republikës së Kosovës, për shtetasit e huaj dhe për personat pa shtetësi, kur kanë banim të përkohshëm apo të përhershëm në territorin e Republikës së Kosovës, si dhe për shtetasit e huaj, të cilët kanë përfituar azil në Republikën e Kosovës. Ruajtja e konfidencialitetit është një nga parimet kryesore të regjistrit qendror të gjendjes civile, si dhe ARC-ja duhet siguruar saktësinë dhe plotësinë e të dhënave të regjistruara në sistemin informativ nëpërmjet të cilit menaxhohen këto të dhëna. Andaj, auditimi i teknologjisë së informacionit për “Sistemin Informativ të Gjendjes Civile në Agjencinë e Regjistrit Civil (ARC)” është i rëndësishëm meqë sipas hulumtimeve paraprake për SGJC-në janë identifikuar mangësi në mbrojtjen e të dhënave personale, përkatësisht në ruajtjen e konfidencialitetit të të dhënave. Prandaj përmes këtij procesi të auditimit synohet të vlerësohet nëse Sistemi i Gjendjes Civile ruan sigurinë, privatësinë dhe integritetin e të dhënave në përputhje me standardet dhe praktikat e mira të sistemeve të informacionit. Qëllimi është të jepen rekomandime të praktikave më të mira që të përmirësojnë funksionimin e këtij sistemi të informacionit.

Auditorja e Përgjithshme e Kosovës, Vlora Spanca, është pritur sot në takim nga Drejtori i Agjencisë Kundër Korrupsionit, Yll Buleshkaj. Me këtë rast, znj. Spanca e ka uruar z. Buleshkaj për emërimin në krye të Agjencisë duke i dëshiruar suksese në realizimin e objektivave gjatë mandatit të tij. Gjatë takimit Auditorja e Përgjithshme ka shprehur përkushtimin e saj për avancimin e bashkëpunimit ndërinstitucional në fushat me interes të përbashkët. “Ky takim ishte një mundësi e mirë që të diskutojmë në terma konkret  bashkëpunimin tonë ndërinstitucional  në fushat me interes të përbashkët për Zyrën Kombëtare të Auditimit dhe Agjencinë Kundër Korrupsionit, me theks të veçantë zbatimin e rekomandimeve të auditimit”, është shprehur Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca. Gjithashtu znj. Spanca e ka përgëzuar z. Buleshkaj dhe Agjencinë Kundër Korrupsionit për rezultatet e fundit  të prezantuara nga  Transparency International ku Kosova është vlerësuar se ka shënuar përparim në luftën kundër korrupsionit. Nga ana tjetër Drejtori i Agjencisë Kundër Korrupsionit, Yll Buleshkaj, e ka njoftuar znj. Spanca  për objektivat strategjike me rastin e marrjes së detyrës duke theksuar nevojën e forcimit të bashkëpunimit në fushat e identifikuara me prioritet për AKK-në. Auditorja e Përgjithshme znj. Vlora Spanca dhe Drejtori i AKK-së, z. Yll Buleshkaj u zotuan për bashkëpunim në parandalimin dhe luftimin e korrupsionit.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka filluar auditimin e  performancës në Ndërmarrjen Publike Qendrore “Trepça Sh.A.” me temën “Performanca financiare dhe operative NP Trepça”. Auditimi përfshinë periudhën kohore 2019-2021. Trepça nuk është audituar nga ZKA që nga viti 2010. ZKA-ja e vlerëson të rëndësishëm trajtimin e kësaj teme të auditimit duke marrë parasysh se Trepça është shoqëri aksionare 80% në pronësi të Republikës së Kosovës dhe 20% të punëtorëve të saj. Ndikimi dhe pesha e këtij resursi pasuror është i lart për Kosovën në zhvillimin e gjithmbarshëm ekonomik të vendit, gjenerimin e punësimit, rritjen e eksportit dhe Bruto Produktit Vendor (BPV). “Trepça Sh.A.” për vite me radhë ballafaqohet me probleme dhe sfida të shumta. Si probleme kyçe mund të theksohen produktiviteti i  ulët, trendi i operimit me humbje, mungesa  e shfrytëzimit të kapaciteteve të plota si rrjedhojë e teknologjisë së vjetërsuar në miniera dhe flotacione dhe njësi tjera biznesore, mungesa  e investimeve kapitale, mosha  e vjetër e stafit të kualifikuar në procesin e prodhimit, si dhe mungesa e zhvillimit të industrisë përpunuese në sektorin e metalurgjisë. Objektivë e këtij auditimi është të vlerësojë nëse “Trepça” është duke e zhvilluar aktivitetin operativ dhe financiar me fokus procesin e prodhimit me synimin e arritjes së performancës financiare pozitive, nëse jo cilët janë shkaktarët që ndikojnë në produktivitetin e ulët, mungesën e rentabilitetit respektivisht profitabilitetit. Fokusi i auditimit në nivel të përgjithshëm do të jetë edhe në aktivitetet strategjike përfshirë planet dhe strategjitë e kompanisë për tejkalim të krizës financiare si dhe krijimin e mundësive për tërheqjen e investimeve të huaja apo vendore dhe formave tjera të partneritetit për zhvillim të përgjithshëm biznesor. Subjekt i këtij auditimi është Trepça Sh.A. me njësitë biznesore, Minierat me Flotacion Trepça - Stan Tërg, Minierat me Flotacion Kishnicë dhe Artanë si dhe Minierat me Flotacion Kopaonik – Leposaviq. Analizat tona do të shtrihen edhe në aktivitetet e njësive tjera biznesore jo-produktive dhe jo-profitabile. Zyra Kombëtare e Auditimit përmes këtij auditimi ka për qëllim dhënien e rekomandimeve të cilat mund të kontribuonin në përmirësimin e nivelit të përgjithshëm të performancës së “Trepça Sh.A.” Ndërmarrja Publike Qendrore “Trepça” Sh.A. është trashëguar nga ish ndërmarrja shoqërore Kombinati Xehëtaro-Metalurgjik Trepça, si një nga komplekset më të mëdha industriale, metalurgjike dhe kimike i bazuar në Kosovë, dhe me disa pasuri në pjesë të tjera të ish Jugosllavisë. Në të kaluarën, ky kompleks minerar ishte një gjigant industrial i cili përfaqësonte një burim të konsiderueshëm ekonomik për ish Jugosllavinë. Pas përfundimit të luftës, nga viti 1999 deri në vitin 2002 “Trepça” ishte nën kontroll të Misionit të Kombeve të Bashkuara (UNMIK-ut), ndërsa nga viti 2002 ka kaluar nën administrim të Agjencisë Kosovare të Mirëbesimit (AKM), dhe respektivisht nga viti 2008 të Agjencionit Kosovar të Privatizimit (AKP). Transformimi i Trepçës u formalizua në vitin 2016 përmes miratimit të Ligjit për Trepçën në Kuvendin e Kosovës, ku nga statusi i Ndërmarrjes Shoqërore (N.Sh.) nën administrim të AKP-së, Trepça kalon në statusin e Ndërmarrjes Publike (NP).

- Mbahet mbledhja e  Komitetit Drejtues të projektit “Bashkëpunimi për zhvillimin institucional në mes të Zyrës Kombëtare të Auditimit të Kosovës dhe Suedisë” Komiteti Drejtues i Projektit për bashkëpunim në mes të Zyrës Kombëtare të Auditimit të Suedisë dhe Zyrës Kombëtare të Auditimit të Kosovës të enjten kanë mbajtur mbledhjen e rregullt vjetore. Përfaqësuesit e të dyja institucioneve supreme të auditimit kanë diskutuar për Raportin e progresit Dhjetor 2020 - Dhjetor 2021, reflektimet mbi sfidat, mësimet e nxjerra dhe rreziqet, si dhe për  planin e aktiviteteve për vitin 2022 që do të zbatohet në kuadër të projektit “Bashkëpunimi për Zhvillim Institucional me Zyrën Kombëtare të Auditimit të Kosovës 2020-2023”. Me këtë rast Auditorja e Përgjithshme e Suedisë, Helena Lindberg, dhe Auditorja e Përgjithshme e Kosovës, Vlora Spanca, kanë vlerësuar lartë bashkëpunimin prej një dekade në mes të dy institucioneve të auditimit, me ç’rast janë zotuar për avancimin e mëtejmë të këtij bashkëpunimi, në dekadën e ardhshme. Auditorja e Përgjithshme e Kosovës, Vlora Spanca, ka thënë se përkrahja profesionale nga Zyra Kombëtare e Auditimit të Suedisë për ZKA-në ka qenë e rëndësishme dhe e gjithanshme në ngritjen e kapaciteteve institucionale në përgjithësi, e në fushën e auditimit të performancës në veçanti. “Bashkëpunimi ynë zyrtar tashmë është i vjetër një dekadë dhe jam e gatshme të vazhdoj miqësinë dhe bashkëpunimin tonë në dekadën e ardhshme. Aktualisht jemi në proces të hartimit të synimeve tona strategjike për tri vitet e ardhshme dhe presim të vazhdojmë traditën tonë të shkëlqyer të bashkëpunimit me ju”, ka deklaruar ajo. Tutje znj. Spanca ka thënë se gjatë këtyre viteve Zyra Kombëtare e Auditimit të Kosovës ka bërë një progres të madh si në ngritjen e kapaciteteve njerëzore ashtu edhe në rritjen e kredibilitetit të saj si partner i besueshëm për qytetarët e Kosovës dhe Kuvendin, duke u bërë një pjesëmarrës aktiv edhe në familjen ndërkombëtare të Institucioneve Supreme të Auditimit. “Kemi një agjendë ambicioze për vitet e ardhshme. Do të vazhdojmë me punën tonë të mirë audituese duke përmbushur mandatin ligjor dhe kushtetues dhe duke siguruar produkte cilësore dhe në kohë”, është shprehur Auditorja e Përgjithshme. Ndërsa Auditorja e Përgjithshme e Suedisë, Helena Lindberg, edhe një herë e ka përgëzuar znj. Spanca për emërimin e saj si Auditore e Përgjithshme, duke theksuar se është shumë e kënaqur që bashkëpunimi ndërmjet tyre do të jetë jo vetëm dypalësh, por gjithashtu edhe në kuadër të komunitetit ndërkombëtar të auditimit. Znj. Lindberg është shprehur krenare për arritjet e të dyja institucioneve në realizimin e projektit në kohë të tilla të vështira të krijuara nga pandemia. Sipas saj, puna e përbashkët nga distanca dhe arritja e rezultateve nuk do të ishte e mundur sikur të mos kishte bashkëpunim të mirë dhe të gjatë në mes të dy institucioneve. Projekti “Bashkëpunimi për Zhvillim Institucional me Zyrën Kombëtare të Auditimit të Kosovës 2020-2023” ka për qëllim të mbështesë ZKA-në për të përvetësuar standardet e përditësuara dhe parimet e INTOSAI-t (IFPP) nëpërmjet dy objektivave: forcimin e proceseve të brendshme organizative në ZKA, si dhe zhvillimin e mëtejshëm të kapaciteteve për të kryer auditime të performancës me cilësi më të lartë, në mënyrë që ato të jenë sa më të dobishme për palët e interesit.