Lajmet

Auditori i Përgjithshëm, Lage Olofsson, ka përgatitur Raportin e tij Vjetor të Auditimit (RVA) për Vitin Financiar 2012, i cili i është dorëzuar Kuvendit.

Ky raport mbulon zbatimin që Qeveria i ka bërë buxhetit për vitin 2012 dhe Pasqyrave Vjetore Financiare (PVF) të Buxhetit të Kosovës (BK) për atë periudhë.

Opinioni gjithëpërfshirës i auditimit si përmbledhje nxjerr si përfundim se: “Pasqyrat Vjetore Financiare të buxhetit të Republikës së Kosovës, në të gjitha aspektet materiale, paraqesin një prezantim të vërtetë dhe të drejtë të financave dhe gjendjes financiare për vitin fiskal 2012”.

Në të njëjtën kohë tërheq Auditori i Përgjithshëm tërheqë vëmendjen në lidhje me prezantimin e pasurive. Pasuritë publike në PVF-të e BK-së janë nënvlerësuar me rreth 2,850,000,000€ në krahasim me PVF themelore individuale. Po ashtu, pasuritë e prezantuara në PVF themelore nuk janë të sakta në shumë raste duke rezultuar me 42 Theksime të Çështjes për OB individuale. (SNISA 400: Opinioni i Pakualifikuar i Auditimit me theksim të çështjes)

Qeveria ka shënuar progres në përcaktimin dhe qartësimin e kornizës legjislative dhe institucionale për Menaxhim të Financave Publike. Megjithatë, OB-të nuk janë duke e zbatuar plotësisht këtë kornizë. Menaxherët e OB-ve ende nuk i kanë krijuar elementet e nevojshme për ta krijuar një ambient të përshtatshëm të kontrollit të brendshëm; ai ka nevojë të zhvillohet edhe më shumë. Kjo përfshin aktivitetet monitoruese që ndërmerren nga menaxhmenti i lartë dhe kontrollet operacionale të nivelit të ulët. Një mjedis më i mirë i kontrollit do ta mbështeste përmirësimin e performancës operacionale, cilësinë e shërbimit dhe vlerën për para. Për më tepër, institucionet kryesore me përgjegjësi qendrore duhet t’i zhvillojnë më tutje parakushtet e mira, qasjet dhe mjetet për ta mbështetur implementimin efektiv të kornizës ligjore.

Në të njëjtën kohë, Kosova tani përballet me pritshmëri dhe kërkesa më të mëdha mbi informata dhe statistika të sakta dhe të vlefshme në lidhje me ambiciet Euro Atlantike të Kosovës. Ne mund të ndjehemi krenar me atë çka ka arritur Kosova në këtë fushë, por ende dalin sfida të reja.

Është shpresë e imja se ky raport do të shërbejë për identifikimin e fushave, në të cilat ne të gjithë mund të punojmë së bashku, për t’ju shërbyer më mirë qytetarëve të Kosovës. 

Raporti tashmë është publikuar në faqen e internetit të ZAP-it: http://oag-rks.org/repository/docs/RVA_2012_Shqip_944597.pdf , dhe është i hapur për komentet tuaja. 

Auditorët e Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm (ZAP) kanë përfunduar me sukses trajnimin “Qeverisja e mirë, rreziqet dhe kontrolli në sektorin publik” të mbajtur nga Instituti i njohur me statut të Britanisë së Madhe për Financa Publike dhe Kontabilitet (CIPFA) për çka edhe do të certifikohen. 

Ky trajnim është financuar nga Ambasada e Britanisë së Madhe në Kosovë. Qëllimi i projektit të financuar ka qenë krijimi i një numri të trajnerëve profesional për skemën e re të certifikimit për auditim të sektorit publik (1). Ky trajnim është vijuar nga 20 pjesëmarrës dhe prej tyre më së shumti anëtarë të stafit të ZAP, disa anëtarë të SHKÇAK dhe disa nga Kontrolli i Lartë i Shtetit të Shqipërisë.  

Kjo ngjarje do të zhvillohet të martën, 23 korrik 2013, ora 14:00, në Zyrën e Auditorit të Përgjithshëm dhe ambasadori i Britanisë së Madhe në Kosovë z. Ian Cliff do të shpërndajë certifikatat. Në të njëjtën kohë në këtë ngjarje do të marrin pjesë edhe përfaqësues nga CIPFA. 

Auditori i Përgjithshëm i Kosovës Z. Lage Olofsson do t’u drejtohet të pranishmëve me një fjalë rasti. 

1) Marrëveshja mes ZAP dhe SHKÇAK e nënshkruar më 09 Korrik 2013 për zhvillimin e profesionit të kontabilitetit dhe auditimit të sektorit publik në Kosovë e bazuar në Standardet Ndërkombëtare të Institucioneve Supreme të Auditimit (ISSAI) të vendosura nga Organizata Ndërkombëtare e Institucioneve Supreme të Auditimit (INTOSAI). 

Me qëllim të avancimit në sferën profesionale, më 9 korrik 2013, Zyra e Auditorit të Përgjithshëm (ZAP) ka nënshkruar marrëveshje bashkëpunimi me Shoqatën e Kontabilistëve të Certifikuar dhe Auditorëve të Kosovës (SHKCAK). 

Kjo marrëveshje ka për qëllim bashkëpunimin institucional ndërmjet palëve të lartpërmendura, në zhvillimin e profesionit të kontabilitetit dhe auditimit të sektorit publik në Kosovë.

Sipas marrëveshjes është krijuar një skemë e re e certifikimit të auditimit për auditorët në sektorin publik e cila është e bazuar në Standardet Ndërkombëtare të Institucioneve Supreme të Auditimit (ISSAI) të vendosura nga Organizata Ndërkombëtare e institucioneve Supreme të Auditimit (INTOSAI). 

Bazuar në këtë marrëveshje  ne do të jemi vendi i parë në rajon dhe më gjerë që ka zhvilluar programin e certifikimit të auditorëve të sektorit publik. Sipas skemës së re të certifikimit të sektorit publik, për të fituar thirrjen Auditor i Certifikuar i Sektorit Publik (AC/SP), auditorët e Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm duhet kaluar tri nivele të certifikimit të cilat janë të ndara në tri vite. Pas fazës së certifikimit, të gjithë anëtarët, do t’i nënshtrohen obligimeve për edukim të vazhdueshëm profesional në lëmin e sektorit publik, që nënkupton azhurnimin e tyre me të gjitha ndryshimet në ISSAI, IPSAS, legjislacionin vendor përkatës, etj.

Si i tillë, ky certifikim do ta ngritë nivelin e cilësisë dhe profesionalizmit të auditorëve të ZAP-së të cilët shërbejnë si auditor të jashtëm për të gjitha institucionet e financuara nga buxheti dhe atyre në pronësi publike. 

Me qëllim të ngritjes së mëtutjeshme të cilësisë edhe të auditimit të performancës, ZAP në partneritet me Zyrën Kombëtare të Auditimit të Suedisë, dhe disa Institucione Supreme të Auditimit në rajon, është në proces të zhvillimit të një skeme të zhvillimit profesional dhe certifikimit edhe për auditorët e performancës.

Në muajin maj të këtij viti Komisioni Evropian publikoi një raport duke theksuar se aplikimi i standardeve të kontabilitetit të sektorit publik (të bazuara në parimin akrual) brenda BE-së do të ketë efekt "të madh" në secilin shtet anëtarë, dhe se janë duke u bërë përgatitjet e nevojshme për implementimin e standardeve ndërkombëtare të kontabilitetit të sektorit publik të cilat janë të bazuara në IPSAS. Prandaj, programi i ri i certifikimit i dizajnuar nga ZAP së  bashku me ShKCAK është plotësisht në linjë me zhvillimet e fundit në Evropë dhe më gjerë sa i përket profesionit të kontabilitet dhe auditimit.

Tanimë ka filluar edhe implementimi i kësaj skeme dhe grupi i parë i ZAP ka filluar trajnimet sipas skemës së re. Në të njëjtën kohë ka filluar edhe muaji i trajnimeve që përmban tema të ndryshme të fazës përgatitore dhe atyre të edukimit të vazhdueshëm profesional. 

Në datat 3,4 dhe 5 korrik, në Ohër të Maqedonisë, Zyra e Auditorit të Përgjithshëm mbajti Konferencën e Pestë Vjetore, një ngjarje me rëndësi kjo për të festuar arritjet dhe për të analizuar më thellësisht se si të përmirësohemi tutje.  

Miqtë dhe partnerët tanë nga Kontrolli i Lartë i Shtetit (KLSH), anëtarët e Komisionit për Mbikëqyrjen e Financave Publike (KMFP) nga Kuvendi i Kosovës, përfaqësues nga Zyra Kombëtare e Auditimit të Suedisë dhe Zyra Kombëtare e Auditimit të Britanisë së Madhe si dhe përfaqësues nga Shoqata e Kontabilistëve të Çertifikuar dhe Auditorëve të Kosovës (SHKÇAK), na nderuan me pjesë marrjen dhe kontributin e tyre gjatë punimeve të konferencës. 

Sesione në grupe punuese dhe plenumet e zhvilluara shërbyen si një forum për ndërveprim dhe siguruan një platformë për të gjithë anëtarët e stafit që të prezantojnë pikëpamjet e tyre lidhur me zhvillimin e ZAP në një perspektivë strategjike dhe taktike, mësimet e mësuara nga sezoni që shkoi dhe mundësitë për inovacione. 

Auditori i Përgjithshëm Z. Lage Olofsson në fjalën e tij drejtuar të pranishmëve tha “Shikuar në një përspektivë afatgjate nga tani deri në vitin 2020, për deri kur duhet të jetë edhe strategjia jonë zhvillimore,  kemi një bazë të mirë për të ardhmen dhe ku dëshirojmë të jemi në të ardhmen. Unë po shoh një Institucion Suprem Auditimi që funksionon totalisht në përputhje me Standardet Ndërkombëtare të Auditimit dhe praktikat e mira. Një Institucion Suprem Auditimi që punon për të gjithë qytetarët e Kosovës dhe i kontribuon transparencës dhe qeverisjes së mirë. 

Ne po kontribuojmë në agjendën e Kosovës drejt Bashkimit Evropian  dhe po luajmë një rol aktiv në sferën ndërkombëtare duke qenë më të mirët në regjion. 

Por është me rëndësi të kuptojmë se ne nuk mund të largohemi shumë nga administrata publike, duhet të mbajmë distancën e duhur në mënyrë që t’i ndihmojmë atyre në rrugën e qeverisjes së mirë. Nëse ne duam të kemi sukses, anwtarwt e stafit tonë duhet të jenë të aftë, komunikues, të përkushtuar, kurioz, konkurrues dhe cilësor. ” 

Në ditën e dytë të konferencës Kryetari i KMFP-së, Z. Ali Sadriu shpalosi para të pranishmëve pritshmërinë nga ana e komisionit dhe prezantoi situatën aktuale të shqyrtimit të raporteve të auditimit në komision.  

Kryetari KLSH-së, Z. Bujar Leskaj, në fjalimin e tij paraqiti zhvillimet aktuale në Institucionin Suprem të Auditimit të Shqipërisë dhe punët në proces. 

Bashkëpunimi në mes të ZAP-së dhe SHKÇAK-së dhe si dhe zhvillimi i Skemës së re të Certifikimit, u prezantua nga Znj. Ardiana Bunjaku, drejtore ekzekutive e SHKÇAK-së. 

Pikëpamjet lidhur me “Vlerësimet e Jashtme; Perceptimet e jashtme dhe të brendshme dhe të priturat nga ZAP”, u prezantua nga Marcus Popellwell ekspert nga Zyra Kombëtare e Auditimit të Britanisë së Madhe. 

Ndërsa David Golsworthy, Udhëheqës i Projektit të Binjakëzimit “Mbështetje e mëtutjeshme për ZAP-në” mbajti prezantimin lidhur me “Zhvillimet nëpër Institucionet Supreme të Auditimit, qasjet dhe sfidat e përbashkëta”.

Diskutimet e zhvilluara do të analizohen duke u konsideruar si një bazë për përpilimin e Strategjisë Zhvillimore Korporative 2013-2020 të Zyrës dhe planifikimit tonë për sezonin e ardhshëm. 

Presidenti i Shqipërisë, Z. Bujar Nishani, do të dekorojë Auditorin e Përgjithshëm me 

“Medaljen e Mirënjohjes”.

Ceremonia e dekorimit do të zhvillohet me 4 qershor, në Presidencën e Shtetit të Shqipërisë ku të pranishëm do të jenë edhe përfaqësues nga institucioni i Kontrollit të Lartë të Shtetit. 

Auditori i Përgjithshëm ka publikuar Raportin e tij Vjetor të Performancës për vitin 2012 i cili është dorëzuar në Kuvendin e Kosovës më 30 Prill. Ky raport përqendrohet në mënyrën se si Auditori i Përgjithshëm ka shfrytëzuar burimet e besuara, mundëson krahasimin me dy vitet e mëparshme buxhetore dhe tregon hapat që do të ndërmerren për të adresuar sfidat e hasura. 

Ky raport nxjerr në pah rezultatet e arritura gjatë vitit 2012 si në cilësi dhe mbulim të auditimit e poashtu edhe në ngritje dhe zhvillim të kapaciteteve. Veç kësaj Auditori i Përgjithshëm paraqet fokusin e ardhshëm që do të qojë drejt krijimit të një institucioni publik të auditimit të jashtëm që zbaton plotësisht dhe në mënyrë të qëndrueshme standardet e auditimit të pranuara ndërkombtarisht për sektorin publik dhe praktikat e mira Evropiane.  

Raporti përmban edhe opinionin e Auditorit të Pavarur për Pasqyrat Vjetore Financiare të ZAP-së për vitin 2012. Auditori i jashtëm ka konsideruar pasqyrat vjetore financiare janë të prezantuara drejtë në të gjitha aspektet materiale.  

Raporti është publikuar në faqen elektronike të ZAP-it www.oag-rks.org dhe është i hapur për komentet tuaja. 

Nën organizimin e Iniciativës për Zhvillim të ONISA (Organizata Ndërkombëtare e Institucioneve Supreme të Auditimit) në Sarajevë ka filluar punimet punëtoria “Programi global i menaxhimit të 3i” në të cilën po merr pjesë edhe Auditori i Përgjithshëm i Kosovës, Lage Olofsson. Kjo iniciativë ka lansuar programin zhvillimi i kapaciteteve krahasuese të quajtur Iniciativa për implementim (programi 3i) që do të mbështesë vendet në zhvillim në implementimin e nivelit 2 dhe 4 të SNISA (ISSAI)

Kjo punëtori është paraparë për Menaxhmentin e lartë të Institucioneve Supreme të Auditimit (ISA) dhe synon: 

• Ngritjen e vetëdijesimit mbi çështjet që lidhen me zbatimin e SNISA;
• Ofrimin e një platforme për shkëmbimin e përvojave në lidhje me zbatimin e SNISA;
• Të kujdeset për diskutimet mbi çështjet strategjike për zbatim si dhe rreziqet dhe sfidat;
• Prezantimin e mjeteve të SNISA-ve për vlerësimin e pajtueshmërisë (MVP); dhe 
• Angazhimin për zbatimin e  MVP-ve në institucionet supreme të auditimit si dhe diskutimin rreth tyre. 

Punimet do të zhvillohen nga sot 11 deri me 13 mars. Pjesëmarrëse do të jenë Kosova, Shqipëria, Armenia, Azerbajxhani, Bjellorusia, Bosnja dhe Hercegovina, Maqedonia, Gjeorgjia, Kazakistani, Moldavia, Mali i Zi, Serbia, Turqia dhe Ukraina. 

Me 16 shkurt, Kosovën e vizitoi një delegacion i lartë nga Kontrolli i Lartë i Shtetit të Shqipërisë (KLSH) kryesuar nga Z. Bujar Leskaj. Qëllimi i vizitës ishte njohja për së afërmi me punën e Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm dhe adresimi i mëtejmë i bashkëpunimit ndërmjet dy institucioneve.

Me këtë rast, Auditori i Përgjithshëm i Kosovës mbajti një  ligjëratë për auditorët nga KLSH, duke u fokusuar në sfidat dhe përvojat e fituara dhe zbatimin i strategjive zhvillimore në Institucionet Supreme të Auditimit.

“Nëse duam të kemi sukses, ne duhet të përkushtohemi dhe t’i mobilizojmë të gjitha burimet tona. Ne duhet të dimë ku jemi, çfarë kemi arritur, dhe në një mënyrë të organizuar dhe të fokusuar duhet t’i adresojmë vështirësitë që ne i hasim. Duhet të jemi të aftë të tregojmë rezultate dhe të shtojmë vlerën për palët tona të interesit. I gjithë stafi duhet të jetë i aftë, komunikativ, i përkushtuar, kurioz dhe të ketë pasion atë çfarë bëjnë. Këto 5 veti janë jashtëzakonisht të rëndësishme, pa i zotëruar ato ndryshimi i vërtetë nuk mund të ndodhë” tha Auditori i Përgjithshëm gjatë ligjëratës.

Më tutje, mysafirët patën rastin të ndjekin edhe festimet me rastin e  5 vjetorit të Pavarësisë së Kosovës. 

Përfaqësuesit e Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm në mesin e pjesëmarrësve  të tjerë 

Përfaqësuesit e Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm të Kosovës,  Ganimete Dalloshi dhe Fikret Ibrahimi  morën pjesë në seminarin, “Auditimi i Partneriteteve Publiko Private: Puna vazhdon” nikoqir i të cilit ishte Gjykata e Auditimit të Holandës.  Seminari u mbajt në Hagë me datat 26 dhe 27 nëntor, pjesëmarrës të të cilit ishin rreth 60 Institucione Supreme të Auditimit nga mbarë bota si dhe përfaqësues nga Banka Botërore, Organizata për Zhvillim dhe Bashkëpunim Ekonomik (OECD), Komisioni Ekonomik për Evropën i Kombeve të Bashkuara (UNECE), Instituti Evropian për Administratë Publike(EIPA) etj. 

Qëllimi i seminarit ishte ndarja e përvojave dhe informacionit mbi auditimin e Partneriteteve Publiko Private në mënyrë që Institucionet Supreme të Auditimit të kuptojnë çështjet specifike për të qenë efektiv dhe të kontribuojnë në vlerën për paratë dhe qëndrueshmërinë e investimeve publike. 

David Goldsworthy, Artan Venhari, Lage Olofsson,  Christof Stock, Murselj Haljilji 

Dje Bashkimi Evropian ka lansuar zyrtarisht një projekt binjakëzimi për të mbështetur Zyrën e Auditorit të Përgjithshëm (ZAP). Ky është një projekt prej 1.5 milionë eurosh që ka për qëllim të forcoj mëtutje kapacitetet e zyrës përmes mësimit dhe mentorimit. Do të zgjas për 2.5 vjet dhe do të fokusohet që ta ndihmoj zyrën në ngritjen e cilësisë së auditimeve të ndërmarra, ngritjen e cilësisë së qeverisjes korporative, procese më efektive të auditimit dhe qëndrueshmëri dhe pronësim të zyrës. 

Ky projekt binjakëzimi është një bashkëpunim në mes të ZAP dhe Zyrës Kombëtare të Auditimit të Mbretërisë së Bashkuar si partner kryesor dhe Gjykatës Holandeze të  Auditimit. 

Auditori i Përgjithshëm, Lage Olofsson ka cekur që: “Ky projekt do të mbështes zhvillimin e mëtutjeshëm të ZAP dhe do të ndihmojë që të sigurojë proceset e duhura organizative dhe stafin me përvojë për një institucion shtetëror të auditimit të qëndrueshëm i menaxhuar nga Kosovarët”. 

Në seancën plenare të - data- , Auditori i Përgjithshëm, z. Lage Olofsson prezantoi para anëtarëve të Kuvendit të Kosovës raportin e tij vjetor të auditimit për vitin 2011. Kjo ishte hera e parë që Auditori i Përgjithshëm iu adresua personalisht Kuvendit në seancë plenare.

Në fjalimin e tij, Auditori i Përgjithshëm theksoi se opinioni përmbledhës gjithëpërfshirës i auditimit ishte se:

“Pasqyrat financiare vjetore të Qeverisë mbi Buxhetin e Republikës së Kosovës prezantojnë, në të gjitha aspektet materiale, një pamje të drejtë dhe të vërtetë të financave dhe gjendjes financiare për vitin fiskal 2011”. 

Ky është një Opinion i pakualifikuar i auditimit në pajtim me SNISA 400, që nënkupton që PVF-të e Buxhetit të Kosovës janë hartuar në pajtim me standardet, ligjet dhe rregulloret e zbatueshme. 

Auditori i Përgjithshëm më pastaj përshkoi fushat e PVF-ve ku është rekomanduar ndërmarrja e masave për të siguruar një cilësi më të mirë të informatave si dhe një bazë më të mirë për vendimet dhe prioritetet buxhetore.       

Sfidat, kur kemi të bëjmë me futjen në përdorim të Menaxhimit të financave publike, përbëjnë pjesën më të madhe të raportit. Rekomandimi më i fuqishëm është i ndërlidhur me fuqizimin e pronësisë mbi reformën e Menaxhimit të financave publike. Një sërë rekomandimesh janë përdorur për t’i adresuar sfidat sistematike dhe strukturore në fjalë, duke ofruar parakushtet për një ekzekutim më ekonomik dhe efikas të buxhetit. 

Auditori i Përgjithshëm më tutje përshkoj disa sektor dhe fusha të ndryshme në administratën publike, duke u përpjekur ta vë theksin në sfidat specifike në organet qendrore; institucionet e pavarura; komunat; dhe aty ku shërbimet publike ofrohen në mënyra të tjera. “Rekomandimi im për Kuvendin është që së pari ta shqyrtojj kërkesën për ndryshimin e Raportit për Buxhetin e Kosovës për vitin 2012 në pajtim me rekomandimet në raport si dhe vendimet e marra nga Kuvendi sot dhe së dyti, një raport të veçantë nga Qeveria me 31 mars të vitit 2013 i cili adreson masat e ndërmarra dhe rezultatet e tyre. 

Të gjitha partitë politike mbështetën Raportin vjetor të auditimit dhe i konsideruan rekomandimet e dhëna si shumë të rëndësishme për ambiciet që raportimi i jashtëm si dhe menaxhimi financiar dhe kontrolli të përmirësohen më tutje. 

Ligjërata ishte e fokusuar në rolin e auditimit të jashtëm dhe Zyrës së Auditorit të Përgjithshëm, raportet e auditimit/llojet e opinioneve të dhëna, si dhe rezultatet dhe ndikimin në fuqizimin e qeverisjes së mirë dhe llogaridhënies.

 “Kosova është duke treguar rezultate në raportimin e jashtëm karshi kërkesave që kemi aktualisht. Por, ne duhet të zhvillohemi më tutje në rrugëtimin tonë drejt Evropës në mënyrë që të përmbushim edhe kërkesa më të mëdha që ne do t’i kemi në të ardhmen”. 

“Ju ftoj të vizitoni ueb-faqen tonë, ne publikojmë aty çdo gjë që bëjmë, të gjitha raportet tona. Mos hezitoni të kontaktoni personat përgjegjës në ZAP nëse ju jeni duke shkruar ndonjë ese ose ju intereson ndonjë rast dhe keni nevojë për ndonjë material dhe ne do të jemi të gatshëm t’iu përgjigjemi,“ theksoi Auditori i Përgjithshëm. Janë diskutuar pikëpamje të ndryshme në lidhje me menaxhimin e parasë publike si dhe përgjegjësitë dhe ndikimet e auditorëve.