Lajmet

Këshilli për Bashkëpunim Rajonal publikoi Barometrin Ballkanik për vitin 2023 ku janë prezantuar të dhënat nga hulumtimi i opinionit publik për qëndrimet e qytetarëve dhe bizneseve të vendeve të rajonit për çështjet socio-ekonomike dhe shoqërore që ndikojnë në jetën e tyre të përditshme si dhe nivelin e besueshmërisë në institucionet publike dhe pavarësinë e tyre.

Indikatori matës për nivelin e besueshmërisë në institucionet publike tregon se Zyra Kombëtare e Auditimit e Republikës së Kosovës gëzon besimin më të lartë në nivel rajonal, me 55% krahasuar me Institucionet Supreme të  Auditimit të vendeve të tjera të rajonit.

Barometri Ballkanik po ashtu tregon se 54% e qytetarëve të Republikës së Kosovës e perceptojnë Zyrën Kombëtare të Auditimit si institucion të pavarur nga ndikimi.  

Gjithashtu Barometri Ballkanik mati edhe perceptimin e qytetarëve në aspektin se sa institucionet publike përgjegjëse mbikëqyrin në mënyrë efektive punën e qeverive. Edhe në këtë aspekt, ZKA-ja mori notë pozitive ku 57% të të anketuarve në Kosovë besojnë se ZKA-ja dhe Institucioni i Avokatit të Popullit mbikëqyrin në mënyrë efektive qeverinë.

Ky vlerësim përbën edhe një dëshmi të punës profesionale, të pavarur dhe transparente të Zyrës Kombëtare të Auditimit të Republikës së Kosovës.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) publikoi raportin e auditimit të performancës “Mekanizmat e sigurimit të cilësisë së të dhënave të raportuara për Sistemin e Menaxhimit të Performancës Komunale dhe Grantin e Performancës Komunale për vitin 2021”. Subjekt i këtij auditimi kanë qenë Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal (MAPL), komuna e Gjakovës, Klinës dhe Vitisë.

Rezultatet e auditimit tregojnë se pavarësisht progresit dhe masave të ndërmarra nga komunat për organizimin e brendshëm në deklarimin e performancës komunale, mekanizmat e kontrollit për sigurimin e cilësisë për të dhënat e raportuara nuk ishin funksionale, për shkak të mos evidentimit të komunikimit të zyrtarëve përgjegjës, mos aprovimit  të të dhënave nga kryetarët përkatës, si dhe mos shpërndarjes proporcionale të detyrave në mes zyrtarëve raportues.

Procesi i auditimit identifikoi mungesë të komunikimit dhe koordinimit efektiv në mes zyrtarëve raportues, koordinatorëve komunalë dhe kryetarëve të komunave, gjë që ka ndikuar që deklarimi i performancës komunale të mos jetë i bazuar në të dhëna të kontrolluara dhe të verifikuara.

Po ashtu mungesa e verifikimit fizik në terren nga MAPL-ja gjatë kohës së vlerësimit të performancës komunale dhe Grantit të Performancës Komunale (GPK) ka bërë që  të mos jenë efektivë mekanizmat e vendosur për të siguruar cilësi në raportimin e të dhënave të performancës komunale. Madje ka pasur edhe mosrespektim të vendimeve për komisionet për vlerësimin e procesit të Sistemit për Menaxhimin e Performancës Komunale (SMPK) dhe kjo rrezikon transparencën dhe besueshmërinë e proceseve të vlerësimit.

Lidhur me këtë auditim, Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca rekomandoi marrjen e  masave të menjëhershme për të adresuar çështjet e identifikuara nga procesi i auditimit në mënyrë që në të ardhmen të sigurohet menaxhim më efikas dhe më transparent i performancës komunale.

Me qëllim të përmirësimit të gjithë procesit, ZKA-ja përmes këtij raporti ka dhënë 11 rekomandime, tetë për Ministrinë e Administrimit të Pushtetit Lokal si dhe tri për komunën e Gjakovës, Klinës dhe Vitisë.

Raportin e plotë të auditimit të performancës “Mekanizmat e sigurimit të cilësisë së të dhënave të raportuara për Sistemin e Menaxhimit të Performancës Komunale dhe Grantin e Performancës Komunale për vitin 2021”  e gjeni këtu.

Përgjatë takimit të mbajtur me znj. Laura Fallavollita, Udhëheqëse e Ekipit të  Qeverisjes së Mirë të Zyrës në kuadër të projektit Reforma në Administratën Publike/ Menaxhimi i Financave Publike në Zyrën e Bashkimit Evropian në Kosovë, shoqëruar nga Burbuqe Kelmendi, Menaxhere Projekti/Koordinatore Binjakëzimi nga e njëjta zyrë, Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca foli mbi rolin, përgjegjësitë dhe detyrat e Zyrës Kombëtare të Auditimit të Republikës së Kosovës.

Më tutje, ajo njoftoi mbi mandatin kushtetues dhe ligjor, auditimet mandatore dhe ato të performancës që mbulojnë fusha me interes për qytetarët, bashkëpunimin me palët e interesit, projektet e bashkëpunimit, si dhe avancimin ndër vite të ZKA-së.

Znj. Fallavollita falënderoi znj. Spanca për mikpritjen si dhe e përgëzoi për arritjet e institucionit dhe për rolin e ZKA-së në përmirësimin e menaxhimit të financave publike në Kosovë. Më tej, është konfirmuar edhe gatishmëria për vazhdimin e  bashkëpunimit me qasje të koordinuar të politikave në fushat që mbulon ekipi nga Zyra e BE-së, me theks të veçantë projektet mbështetëse për ZKA-në në të ardhmen.   

Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca, e shoqëruar nga Shefja e Kabinetit, Shqipe Cavdarbasha dhe Drejtoresha e Departamentit të Auditimit të Performancës, Ariana Gjonbalaj, priti në takim përfaqësuesen e SIDA-s për Ballkanin Perendimor,znj. Lisa Curman, e shoqeruar kjo nga Udhëheqësja e Zyrës së UN Women në Kosovë, znj. Vlora Nushi dhe Menaxherja e Projektit znj. Linda Sanaja Ukmata.

Znj. Spanca informoi përfaqësuesen mbi rolin dhe punën e Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA) si dhe diskutuan rëndësinë e bashkëpunimit me palët e jashtme dhe donatorët. Auditorja e Përgjithshme përmbylli takimin duke vlerësuar lartë bashkëpunimin dhe përkrahjen e vazhdueshme nga UN Women dhe SIDA, e së këndejmi edhe rezultatet e frytshme. 

Zyrtarët ndërlidhës të Rrjetit të Institucioneve Supreme të Auditimit të vendeve kandidate dhe kandidate të mundshme për anëtarësim në Bashkimin Evropian u takuan në Bruksel me 14 shkurt 2024 për të diskutuar Kornizën e Bashkëpunimit të miratuar së fundmi në takimin e Presidentëve/Auditorëve të Përgjithshëm.

Diskutimi i zyrtarëve ndërlidhës u fokusua te roli dhe përgjegjësitë që dalin nga Korniza  e Bashkëpunimit, aktivitetet e realizuara deri tani dhe ato që do të mbahen gjatë vitit 2024 sipas Planit të Punës 2022-2025, si dhe identifikimin e nevojave nga ana e Institucioneve Supreme të Auditimit (ISA) për vazhdimin e trajnimit në fushën e auditimit të performancës dhe mundësive tjera për zhvillim profesional.

Ndërsa, me 15 shkurt 2024, u mbajt edhe takimi i zyrtarëve ndërlidhës të Komitetit të Kontaktit (KK) në të cilin u diskutua për procesin e  rishikimit të Kornizës së Bashkëpunimit të KK-së, raportimi dhe diskutimi i statusit të aktiviteteve sipas planit të punës; ndryshimet në uebfaqen e re të KK si dhe sistemin e komunikimit CIRCABC.   

Pjesëmarrësit diskutuan edhe çështje të tjera lidhur me zhvillimet më të fundit në kuadër të Rrjetit dhe përgatitjet për takimin e radhës, i cili do të mbahet në vjeshtë nën organizimin e ISA-së së Qipros.  Në takim morën pjesë edhe përfaqësues të Gjykatës Evropiane të Auditorëve (GjEA), SIGMA dhe Grupit Punues të Komitetit të Kontaktit për Aktivitete të Përbashkëta të Auditimit (JWGAA).

Poashtu, përfaqësuesit e ISA-ve përgjegjëse njoftuan lidhur me përgatitjet e deritanishme për organizimin e ngjarjeve të nivelit të lartë që do të mbahen gjatë vitit.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, uron qytetarët e vendit për 16-vjetorin e Pavarësisë së Republikës së Kosovës, duke rikujtuar se 17 shkurti i vitit 2008 ishte kurorëzim i një rrugëtimi të gjatë e të vështirë.   

“Urime Dita e Pavarësisë së Republikës së Kosovës! Shtetndërtimi, sovraniteti dhe dashnia ndaj vendit tonë duhet të jetë e pakushtëzuar! Jetoftë përjetë dhe më e bashkuar! Gëzuar 16 vjet shtet!” thuhet në urimin e znj. Spanca.

Për shënimin e 16-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë së Kosovës, Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, ka pranuar telegram urimi nga Kryetari i Kontrollit të Lartë Shtetëror të Republikës së Shqipërisë Arben Shehu.

Z. Shehu konfirmoi angazhimin e plotë për vijueshmërinë e bashkëpunimit profesional në mes dy institucioneve me qëllim të zhvillimit të mëtejshëm të misionit të përbashkët auditues.

“Kam kënaqësinë  e veçantë t’ju përcjell të gjithëve ju, në emrin tim personal dhe të gjithë stafit të  KLSH-së, urimet më të përzemërta me rastin e 16-vjetorit të Pavarësisë”, thuhet ndër të tjera në urimin e kryetarit të KLSH-së.

Auditorja e Përgjithshme ka pranuar letra urimi edhe nga homologët e tjerë me rastin e 16-vjetorit të pavarësisë.

Ndihmës Auditorja e Përgjithshme, Myrvete Gashi Morina, mori pjesë në takimin virtual për buxhetimin dhe auditimin gjinor të organizuar nga Banka Botërore me pjesëmarrjen e përfaqësuesve të lartë nga Iniciativa Zhvillimore e INTOSAI, ekspertë nga UN WOMEN, PEFA si dhe Banka Botërore. 

Pjesëmarrësit ndan perspektivat e tyre sa i përket zotimeve të qeverive për të avancuar buxhetimin e përgjegjshëm gjinor dhe barazinë gjinore, si dhe rolit të Institucioneve Supreme të Auditimit  për të kontribuar në cilësinë e angazhimit të qeverisë duke ofruar siguri dhe udhëheqje shembullore.

Në adresimin e saj, zonja Gashi Morina tha se buxhetimi gjinor nuk është thjesht çështje e ndarjes fiskale, por mjet i fuqishëm për promovimin e drejtësisë sociale dhe nxitjen e zhvillimit gjithëpërfshirës. Ajo prezantoi përvojën e institucionit tonë sa i përket auditimeve për barazinë gjinore dhe fuqizimin e grave si dhe shpalosi rezultatet dhe rekomandimet e auditimit “Efektiviteti i institucioneve në trajtimin e rasteve të dhunës në familje,” fokusuar në procesin e trajtimit të rasteve të raportuara të dhunës në familje, që nga momenti i raportimit në polici e deri te përcjellja e rasteve në gjykata.

Znj. Gashi po ashtu tregoi që ZKA-ja është në fazën finale të hartimit të raportit të auditimit për barazinë gjinore dhe fuqizimin e grave nga zonat rurale përmes përfshirjes së tyre në tregun e punës, auditim ky paralel i kryer me Institucionin Suprem të Auditimit të Maqedonisë së Veriut dhe Institucionin Suprem të Auditimit të Shqipërisë. Objektivë e këtij auditimi është vlerësimi i efektivitetit dhe ndikimit të politikave, programeve dhe masave që synojnë nxitjen e përfshirjes së grave nga zonat rurale në tregun e punës, me fokus rritjen e pjesëmarrjes së tyre dhe identifikimin e mundësive për përmirësim.

Në kuadër të bashkëpunimit ndërinstitucional për forcimin e transparencës në prokurimin publik të martën u mbajt tryeza “Forcimi i transparencës në prokurimin publik” e organizuar nga Agjencia për Informim dhe Privatësi (AIP) në bashkëpunim me Komisionin Rregullativ të Prokurimit Publik (KRPP) dhe aktivitetin e USAID-it për Integritet të Komunave të Kosovës. 

Tryeza bëri bashkë përfaqësues nga Qeveria, KRPP, AIP, Organi Shqyrtues i Prokurimit, Agjencia për Parandalimin e Korrupsionit, Zyra Kombëtare e Auditimit, Autoriteti Kosovar i Konkurrencës si dhe përfaqësues nga odat e biznesit dhe shoqëria civile.

Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, foli për rolin e Zyrës Kombëtare të Auditimit në adresimin e sfidave për proceset tenderuese në realizimin e qasjes në dokumente publike, duke shtuar se fokusi kryesor i auditimit mbetet te transparenca në prokurimin publik meqë është pjesa më e ndjeshme ndaj korrupsionit dhe se në vështrim të përgjithshëm prokurimi shihet si proces ku zyrtarët publik mund të keqpërdorin autoritetin zyrtar me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore.

“Në kuadër të përgjegjësive kushtetuese dhe ligjore, ZKA përmbush misionin e vet, ku përmes rekomandimeve të auditimit, mundëson që prokurimi publik të jetë proces transparent dhe llogaridhënës duke ofruar mallra, shërbime dhe investime sa më ekonomike dhe cilësore”, theksoi Halilaj.

Në vazhdën e bashkëpunimit ndërinstitucional, Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca, e shoqëruar nga Ndihmës Auditoret e Përgjithshme, Emine Fazliu dhe Myrvete Gashi, si dhe drejtori i Departamentit për Planifikim Strategjik, Analiza dhe Raportim, Ramadan Gashi, priti në takim Rektorin e Universitetit të Prishtinës “Hasan Prishtina”, Qerim Qerimi dhe kryesuesin e Këshillit Drejtues të UP-së, Altin Sahiti. 

Duke iu referuar rolit dhe punës së Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA), znj. Spanca foli mbi rëndësinë e bashkëpunimit me universitetet publike me qëllim të ngritjes së kapaciteteve dhe aftësimit profesional. Ajo theksoi edhe nevojën e përfshirjes së akademisë në rritjen e cilësisë së auditimeve, në veçanti angazhimin e ekspertëve për fusha të veçanta të cilat mbulohen me auditime të performancës.  

Z. Qerimi foli mbi përgjegjësitë dhe realizimin e detyrave të institucionit që drejton dhe vlerësoi lartë punën e ZKA-së. Znj. Spanca dhe z. Qerimi u dakorduan për avancimin e bashkëpunimit në fusha specifike me interes të përbashkët përmes nënshkrimit të një memorandumi të bashkëpunimit në të ardhmen e afërt.

Në kuadër të zbatimit të marrëveshjes së bashkëpunimit në mes të Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA) dhe Komisionit Rregullativ të Prokurimit Publik (KRPP), me mbështetjen e projektit USAID-KMI dhe Kolegjit AAB, më shumë se 100 auditorë të ZKA-së janë duke ndjekur trajnimin njëjavor për fushën e prokurimit publik.

Të pranishëm në ditën e dytë të trajnimit që po mbahet në ambientet e Kolegjit AAB, ishin Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, kryetari i Komisionit Rregullativ të Prokurimit Publik, Osman Vishaj,  anëtarët e Bordit të KRPP-së, Fidane Spahija Gjikolli dhe Avni Sahiti, Zëvendës Drejtoresha e Projektit USAID-KMI, Afërdita Mekuli, si dhe dekani i Fakultetit Ekonomik në Kolegjin AAB, Medain Hashani.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, falënderoi drejtuesit e KRPP-së, për bashkëpunimin e deritanishëm dhe gatishmërinë e tyre për mbajtjen e trajnimeve në fushën e prokurimit publik, me qëllim të avancimit të njohurive të auditorëve, puna e së cilëve ndihmon shtetin në forcimin e sundimit të ligjit. Ajo tha se prokurimi publik vazhdon të mbetet pjesa më e cenueshme ndaj korrupsionit dhe mashtrimit, duke shtuar se 80 për qind të rasteve me elemente potenciale për mashtrim që ZKA-ja i dërgon për hetim të mëtutjeshëm te Prokurori i Shtetit, i takojnë fushës së prokurimit publik.

Auditorja e Përgjithshme tregoi se auditimet e ZKA-së në vazhdimësi kanë nxjerr në pah mangësi në fushën e prokurimit publik dhe në baza vjetore, mbi 100 rekomandime jepen vetëm për këtë fushë. Ajo tha se ky trajnim është i domosdoshëm dhe në kohën e duhur. Zonja Spanca falënderoi edhe Projektin USAID-KMI për bashkëpunimin në ndërtimin e kapaciteteve audituese në fushën e prokurimit publik dhe kundër mashtrimit e korrupsionit.

Anëtarja e Bordit të KRPP-së, Fidane Spahija Gjikolli, tha se  bashkëpunimi i  pandërprerë me ZKA-në dhe  partneriteti me USAID- KMI përforcojnë qasjen ndaj llogaridhënies, transparencës dhe efikasitetit, pjesë integrale për qëndrueshmërinë dhe sukseset e sektorit publik në Kosovë. Ajo tha se ky trajnim përveç përvetësimit të njohurive forcon angazhimin e përbashkët për t’u bërë roje të integritetit dhe llogaridhënies, promovimin e konkurrencës së ndershme, sigurimin e vlerës për paratë dhe kontributin në arritjen e qëllimeve të zhvillimit ekonomik e social.

Zëvendës Drejtoresha e Projektit USAID-KMI, Afërdita Mekuli, vlerësoi lartë bashkëpunimin shumëvjeçar me ZKA-në dhe KRPP-në duke thënë se qëllimi i këtij bashkëpunimi është që t’i zvogëlojë mundësit për korrupsion në sektorin publik.

Dekani i Fakultetit Ekonomik në Kolegjin AAB, Medain Hashani, theksoi se ky trajnim po mbahet në kuadër të marrëveshjes së bashkëpunimit me ZKA-në, duke potencuar se ZKA-ja vazhdon të mbetet njëra prej institucioneve më serioze në Kosovë falë punës së saj profesionale dhe cilësore.

Drejtoresha e Departamentit për Auditime të Prokurimit Publik, Fatlinda Ramosaj, tha se pjesëmarrja e madhe e auditorëve flet mbi rëndësinë e këtij trajnimi, duke shtuar se ZKA-ja përmes auditimeve në vazhdimësi i jep fokus të veçantë fushë së  prokurimit publik. 

Me 22 dhe 23 janar 2024 në Pragë të Republikës Çeke u mbajt takimi i parë i projekt grupit të EUROSAI-t mbi Qëndrueshmërinë dhe Gatishmërinë në të cilin morën pjesë Ndihmës Auditoret e Përgjithshme, Emine Fazliu dhe Myrvete Gashi.

Ky projekt grup është themeluar në kuadër të portofolios strategjike të EUROSAI-t për çështjet në zhvillim dhe të menduarit përpara, e cila udhëhiqet nga Zyra Kombëtare e Auditimit të Britanisë së Madhe.

Presidenti i EUROSAI-t njëherësh president i Zyrës Supreme të Auditimit të Republikës Çeke, Miloslav Kala, në hapje të takimit përshëndeti të pranishmit dhe i falënderoi për pjesëmarrje, duke thënë se ky takim është i rëndësishëm dhe ka për qëllim të rris bashkëpunimin në mes të Institucioneve Supreme të Auditimit për të shqyrtuar gatishmërinë për krizat e ardhshme duke u mbështetur në mësimet e nxjerra nga pandemia me Covid – 19 dhe punën e ISA-ve për të vlerësuar aftësinë e Qeverive të tyre për t’iu përgjigjur krizave në të ardhmen.   

Përveç prezantimeve nga Institucionet Supreme të Auditimit të Republikës Çeke dhe Britanisë së Madhe si dhe folësve të jashtëm, pjesëmarrësit kanë dhënë kontributin e tyre në kuadër të punëtorive në grupe për mësimet e nxjerra nga auditimi i Covid-19, për identifikimin e rreziqeve të reja ose të panjohura, për mënyrën se si Institucionet Supreme të Auditimit mund të auditojnë reagimin e Qeverive në rast të krizave si dhe për hapat e ardhshëm të grupit të  projektit EUROSAI për Qëndrueshmërinë dhe Gatishmërinë.  

Auditorja e Përgjithshme e Republikës së Kosovës, Vlora Spanca, e shoqëruar nga  Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, u priten në takim nga Kryesuesi i Këshillit Gjyqësor të Kosovës, Albert Zogaj dhe Drejtori i Përgjithshëm i Sekretariatit të KGJK-së, Shkelzen Maliqi.

Në fokus të takimi ishte bashkëpunimi në mes të Zyrës Kombëtare të Auditimit dhe Këshillit Gjyqësor të Kosovës (KGJK) lidhur me raportet e auditimit për përdorim efektiv të fondeve publike, si dhe zbatimi i standardeve dhe praktikave më të mira në menaxhimin transparent të financave publike.

Auditorja e Përgjithshme u njoftua nga z. Zogaj për angazhimin e sistemit gjyqësor, duke theksuar zbatimin e rekomandimeve të Auditorit të Përgjithshëm si dhe Njësisë së Auditimit të Brendshëm të KGJK-së.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca dhe Kryesuesi i KGJK-së, Albert Zogaj shprehën përkushtimin e tyre për vazhdimin e bashkëpunimit me qëllim të rritjes së përgjegjësisë publike në fushën e zbatimit të ligjit si dhe në trajtimin e çështjeve me interes të përbashkët.