Lajmet

Ministria e Financave, Punës, dhe Transfereve (MFPT) në bashkëpunim me Zyrën  Kombëtare të Auditimit (ZKA), dhe me përkrahjen e programit të USAID për Qeverisje Ekonomike në Kosovë, më 22 dhe 23 nëntor 2023, mbajtën punëtorinë  me Zyrtarët Kryesor Financiar (ZKF) të  organizatave buxhetore (OB) nga niveli qendror dhe lokal me temën “Ekzekutimi i buxhetit nga organizatat buxhetore dhe zbatimi i rekomandimeve të Zyrës Kombëtare të Auditimit”.

Pjesëmarrësit diskutuan për gjetjet e Raportit Vjetor të Auditimit për vitin 2022, duke theksuar nevojën për bashkëpunim të shtuar në ofrimin e provave materiale gjatë procesit të auditimit me qellim të pasqyrimit të saktë dhe të drejtë të gjendjes në organizata buxhetore.

Ndihmës Auditorët e Përgjithshëm, Zukë Zuka dhe Agron Fetiu, gjatë diskutimeve vlerësuan bashkëpunimin e vazhdueshëm me OB-të dhe theksuan nevojën për rritjen e nivelit të zbatimit të rekomandimeve të auditimit.

Ndërkaq, Zëvendës Drejtori i Thesarit, Nysret Koca dhe Drejtori i Departamentit të Buxhetit, Salvador Elmazi, diskutuan çështjet kryesore të menaxhimit financiar të organizatave buxhetore.

Po ashtu të pranishmit diskutuan edhe për disa ndryshime, në procesin e menaxhimit të financave publike, të cilat adresojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë gjetjet e  Raportit Vjetor të Auditimit. Gjithashtu organizatat buxhetore u njoftuan edhe me draftin final të Udhëzuesit të Planit Kontabël për vitin 2024,  i cili do të inkurajojë planifikimin dhe regjistrimin më të saktë të transaksioneve qeveritare dhe do të ndihmojë në uljen e keqklasifikimeve, i cili do të zbatohet nga janari i vitit 2024.

Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca, mori pjesë në Konferencën ndërkombëtare “Reformat e Administratës Publike për qeverisje të shkathët dhe elastike”,  organizuar nga Ministria e Punëve të Brendshme e Republikës së Kosovës në bashkëpunim me Zyrën e Kryeministrit dhe Universitetin e Prishtinës. Me përkrahjen e Agjencisë së Kombeve të Bashkuara UN Women, KosovaPAR2023 organizoi edhe panelin, i cili adresoi përfshirjen gjinore në politika publike të përgjegjshme dhe gjithëpërfshirëse si dhe rëndësinë e buxhetimit gjinor, panel ky nën udhëheqjen dhe moderimin e zonjës Spanca.

Auditorja e Përgjithshme tha se reforma në administratën publike përbën ndër parakushtet kryesore për zhvillim të qëndrueshëm, rritje ekonomike dhe shërbime më të mira për qytetarët.  “Fakti se sot po bisedojmë për reformat në administratë publike tregon për ndërgjegjësimin dhe përkushtimin për një administratë më profesioniste dhe të bazuar në merita, për më shumë udhëheqje dhe përpjekje për përmirësimin e planifikimit të politikave, financave publike, luftën kundër korrupsionit, menaxhimit të njerëzve dhe rritjen e llogaridhënies”, deklaroi znj. Spanca.

Nën udhëheqjen e znj. Spanca, panelistët znj. Ermira Lubani, Specialiste e Programit Rajonal në UN Women, z. Mehmet Mehmeti, Profesor në Fakultetin e Shkencave Sociale Bashkëkohore, Universiteti i Evropës Juglindore, dhe znj. Krenare Sogojeva-Dermaku, Komisionere për Informacion dhe Privatësi, më tutje prezantuan perspektivat e tyre nga këndvështrimi i institucioneve dhe organizatave që përfaqësojnë, lidhur me integrimin gjinor në politikat publike dhe buxhetimin gjinor.

Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik (KRPP) me mbështetjen e Zyrës së Komisionit Evropian në Prishtinë përmes projektit mbështetës “Asistenca Teknike e BE-së për Mbështetjen e Zbatimit të Reformave të Menaxhimit të Financave Publike në Kosovë” dhe Organizatës SIGMA/OECD organizoi konferencën me temën “Sfidat e Ardhshme për Sistemin e Prokurimit Publik në Kosovë”.

Në konferencë morën pjesë përfaqësues të lartë nga institucionet e Republikës së Kosovës, ekspertë të BE-së dhe SIGMA, si dhe partnerë të tjerë.

Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, theksoi se Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) përmes auditimeve të rregullta vjetore financiare, atyre të pajtueshmërisë dhe të performancës i kushton rëndësi të madhe fushës së prokurimit publik duke siguruar mbulueshmëri të gjerë meqë një vlerë e konsiderueshme e buxhetit publik shpenzohet përmes proceseve të prokurimit. Ai shtoi se ZKA-ja vazhdon të promovojë ndërgjegjësimin publik lidhur me parimet e llogaridhënies dhe transparencës për menaxhim sa më të mirë të parasë publike, duke kërkuar që bashkëpunimi ndërinstitucional të fuqizohet më shumë në këtë drejtim.

Pjesëmarrësit vlerësuan se shkëmbimi i përvojave si dhe rritja e bashkëpunimit në mes të institucioneve përgjegjëse mundëson rritjen e sukseseve në fushën e prokurimit publik dhe zvogëlimin e sfidave.

Me qëllim të  avancimit të cilësisë  së edukimit, shërbimeve arsimore në Kosovë dhe ngritjes së kapaciteteve profesionale në fushën e kontabiliteti, raportimit financiar,  auditimit  e  fushave  të  ngjashme, të martën u nënshkrua marrëveshja tri paleshe në mes të Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA), Fakultetit Ekonomik në Kolegjin AAB si dhe Institutit AAB për Kontabilistë dhe Auditor të Certifikuar.

Marrëveshja e nënshkruar nga Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, Dekani i Fakultetit Ekonomik në Kolegjin AAB, Medain Hashani, dhe Drejtori Ekzekutiv i Institutit AAB, Ylber Prekazi, parasheh krijimin e mundësive të  reja të bashkëpunimit në dobi të stafit të ZKA-së, studentëve të Fakultetit Ekonomik të AAB-së dhe anëtarëve të  Institutit AAB.

Përmes zbatimit të marrëveshjes, palët synojnë rritjen e shkëmbimeve arsimore e  profesionale në të mirë të bashkëpunimit në mes të institucioneve arsimore, profesionale dhe trajnuese dhe ZKA-së që është institucioni më i lartë i kontrollit ekonomik e financiar në Kosovë.

Po ashtu, marrëveshja parasheh promovimin  e edukimit  cilësor  nëpërmjet aktiviteteve  të  përbashkëta; hartimin e programeve për përgatitje profesionale të kandidatëve për nevojat e ZKA-së; organizimin e ligjëratave dhe trajnimeve në fushën e kontabilitetit dhe financave në përgjithësi, auditimit  dhe programeve  tjera  në të  ardhmen.

Marrëveshja parasheh edhe ofrimin e mundësive për zhvillim të punës  praktike  në ZKA për studentët e këtij institucioni; organizimin dhe zhvillimin e formave të ndryshme të edukimit të vazhdueshëm  profesional  të  zyrtarëve  të  ZKA -së; bashkëpunimin  dhe fushata tematike  ndërinstitucionale  për të  mirën  e përgjithshme  si: rolin dhe rëndësinë  e  auditimit,  procesin  e  auditimit,  llojet e  auditimit,  rolin  e  ZKA-së në Kosovë  dhe shënimin  e ditëve  të  ndryshme  kombëtare e ndërkombëtare.

Auditorja e Përgjithshme znj. Vlora Spanca, e shoqëruar nga Zëvendës Auditori i Përgjithshëm z. Bezad Halilaj dhe Ndihmës Auditori i Përgjithshëm z. Naser Arllati priti në takim përfaqësuesit e lartë të Institutit të Miratuar për Financa Publike dhe Kontabilitet (CIPFA), z. Khalid Hamid, Drejtor Ndërkombëtar i CIPFA-s dhe z. Steve Watkins, Udhëheqës i Lartë për Partneritete Ndërkombëtare.

Znj. Spanca, informoi mysafirët mbi rolin dhe mandatin e Zyrës Kombëtare të Auditimit. Ajo theksoi se auditimet e kryera ndihmojnë të ngritet cilësia e raportimit financiar, llogaridhënies, transparencës dhe përfundimisht përmirësimit të mirëqenies së qytetarit në Kosovë. Sidoqoftë, pavarësisht kompetencës profesionale të auditorëve të ZKA-së, zhvillimet e hovshme në nivel global rrisin nevojën për përditësim dhe avancim të mëtutjeshëm të kapaciteteve profesionale në fushën e auditimit të jashtëm në sektorin publik.

Në kuadër të kësaj, palët diskutuan për mundësitë për bashkëpunim në mes të ZKA-së dhe CIPFA në fushën e auditimit, në veçanti atë financiar dhe të pajtueshmërisë, vlerësimit të kontrollit të brendshëm, dhe identifikimin e rreziqeve në fushën e prokurimit publik dhe dukurive që ndërlidhen me mashtrimin. Ata u zotuan që përmes Memorandumit të Mirëkuptimit të përmbushin qëllimin e përbashkët të përmirësimit të menaxhimit të financave publike si bazë formale për bashkëpunim midis të dyja institucioneve.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, mori pjesë në aktivitetin e shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Kontabilistëve, organizuar nga Instituti për Kontabilitet, Auditim dhe Financa. Të pranishmit theksuan rëndësinë e shënimit të ditës së dedikuar vlerësimit të punës dhe kontributit të kontabilistëve në mbarë botën. Me ketë rast u tha se kontabilistët kanë ndikim thelbësor në stabilitetin ekonomik të shoqërisë.

Zonja Spanca tha se roli i kontabilistit dhe auditorit është i pa kontestueshëm në përmirësimin e menaxhimit të financave në sektorin privat dhe publik, dhe shtoi se  Instituti për Kontabilitet, Auditim dhe Financa ka kontribuar në promovimin e profesionit të kontabilitetit dhe auditimit në Kosovë si dhe në ngritjen e kapaciteteve profesionale të Zyrës Kombëtare të Auditimit.

“Stafi i ZKA-së është pjesëmarrës i trajnimeve të ndryshme të organizuara nga IKAF; një numër i caktuar i stafit tani janë kontabilistë dhe auditorë të certifikuar. Auditorët e Teknologjisë së Informacionit në kuadër të ZKA-së janë certifikuar me titullin “Auditor i IT i Certifikuar” nga IKAF. Me këtë certifikim ata janë të kualifikuar për të kryer auditime që plotësojnë standardet më të larta profesionale dhe etike”, deklaroi znj. Spanca.

Auditimi i përbashkët i performancës “Barazia gjinore dhe fuqizimi i grave nga zonat rurale përmes përfshirjes së tyre në tregun e punës” për periudhën 2019-2023 realizohet në kuadër të marrëveshjes trepalëshe në mes të Institucioneve Supreme të Auditimit të Kosovës, Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut, me mbështetjen e UN Women.

Qëllimi i auditimit është vlerësimi i efektivitetit dhe ndikimit të politikave, programeve dhe masave që synojnë promovimin e përfshirjes së grave nga zonat rurale në tregun e punës, me fokus në rritjen e pjesëmarrjes së tyre dhe identifikimin e mundësive për përmirësim.

Ky auditim fokusohet në vlerësimin e Programit për Bujqësi dhe Zhvillim Rural (PBZHR), përmes së cilit Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural (MBPZHR) hartoi disa politika favorizuese apo masa afirmative me qëllim të fuqizimit të grave në bizneset bujqësore – rurale.

Ndonëse në kuadër të zbatimit të Programit, Ministria i kushtoi rëndësi aspektit gjinor përmes masave afirmative/favorizuese për gratë,  numri i grave që përfituan ishte më i ulët se sa ai i burrave dhe kjo diferencë është rritur ndër vite.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, prezantoi të enjten para deputetëve të Kuvendit të Republikës së Kosovës, Raportin Vjetor të Auditimit për vitin fiskal 2022, i cili përmban rezultatet kryesore të punës audituese duke përfshirë opinionin, gjetjet si dhe rekomandimet e Zyrës Kombëtare të Auditimit.

Raporti është rezultat i auditimit të Raportit Vjetor Financiar të Qeverisë për buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2022 dhe i 123 raporteve individuale të auditimit të organizatave buxhetore, ndërmarrjeve publike, projekteve dhe auditimeve të performancës.

Fjalimi i plotë i Auditores së Përgjithshme Vlora Spanca:

I nderuar Kryetar i Kuvendit të Republikës së Kosovës z. Konjufca,

Të nderuar deputetë,

I nderuar Ministër i Financave z. Murati,

I nderuar kabinet qeveritarë,

Të nderuar të pranishëm,

Bazuar në mandatin kushtetues dhe ligjor për Auditorin e Përgjithshëm dhe Zyrën Kombëtare të Auditimit, kam kënaqësinë të prezantoj Raportin Vjetor të Auditimit të Buxhetit të Republikës së Kosovës për vitin fiskal 2022.

Ky Raport është rezultat i auditimit të Raportit Vjetor Financiar të Qeverisë për buxhetin e Republikës së Kosovës për vitin 2022 dhe i 123 raporteve individuale të organizatave buxhetore, ndërmarrjeve publike, projekteve të donatorëve dhe raporteve të performancës.

Për Raportin Vjetor Financiar të Qeverisë për Buxhetin e Republikës së Kosovës është dhënë: Opinion i Kualifikuar.

Arsyet e kualifikimit të opinionit, kanë qenë për shkak se vlera e gabimeve të identifikuara në pasqyra financiare ka qenë materiale, si:

• Shpenzimet në vlerë rreth 10,400,000€ janë klasifikuar në kategori jo adekuate. Prej tyre, si rezultat i buxhetimit jo adekuat janë keq klasifikuar 5,600,000€, për shkak të vendimeve gjyqësore afër 3,800,000€, ndërsa si të ndikuara nga vetë Organizatat Buxhetore vlera e keq klasifikimeve është afër 1,000,000€; Megjithatë, në raport me vitin paraprak kishte përmirësime në vlerë prej 3 milionë euro;
• Po ashtu, në pasqyrën e shpalosjeve, në shtojcat lidhur me pasuritë kapitale, llogaritë e arkëtueshme, detyrimet kontingjente dhe detyrimeve të papaguara kishte shpalosje të vlerave të gabuara;
• Nënvlerësimi i pasurisë është evidentuar në vlerë rreth 55,900,000€, nënvlerësim i llogarive të arkëtueshme afër 1,900,000€ si dhe mbivlerësim i detyrimeve kontingjente për 16,100,000€. Kjo është rezultat i mos prezantimit të saktë të informatave financiare nga vet organizatat buxhetore e që rrjedhimisht ato konsolidohen në pasqyrat financiare të Buxhetit të Kosovës.

Për vitin 2022, Zyra Kombëtare e Auditimit nuk ka arritur të kryej auditimin e Pasqyrave Financiare për Komunat: Mitrovicë e Veriut, Zubin Potok, Zveçan dhe Leposaviq për arsyet e njohura edhe nga ju.

Të nderuar deputetë,

Përveç opinionit të auditimit, ne po ashtu kemi vlerësuar edhe çështjet të tjera të përcaktuara me Ligjin për Menaxhimin e Financave Publike dhe Përgjegjësive, si: pajtueshmërinë e deficitit buxhetore me kornizën ligjore, borxhin shtetëror, obligimet e pa paguara dhe ato kontigjente, etj.

Sipas auditimit, kufiri i deficitit buxhetor në vitin 2022 ishte në kuadër të limiteve të përcaktuara ligjore dhe niveli i inkasimit i të hyrave ishte përmirësuar. Kjo ka ndikuar që në vitin 2022 të kemi një suficit prej 13,918,000€ përderisa në vitin 2021 deficiti buxhetor ishte mbi 50,363,000€.

Borxhi shtetëror në fund të vitit 2022, kishte arritur në vlerë 1,753,200,000€ apo rreth 20% e BPV-së (40% është e lejuar me ligj), që do të thotë se është në kuadër të limitit të lejuar me ligj.

Sfidë mbetet mos efikasiteti në shfrytëzimin e fondeve të marra si hua të jashtme i shkaktuar kryesisht nga problemet me menaxhimin e projekteve infrastrukturore. Niveli i shpenzimit të këtyre fondeve nga borxhi ndërkombëtar mbetet i ulët (për shtatë (7) projekte/kredi në vlerë prej 177,900,000€ të ratifikuara përgjatë viteve 2017 deri 2022, nuk janë tërhequr fare mjetet financiare). Në të cilin ka ndikuar planifikimi jo i mirë i projekteve, vonesat në procesin e shpronësimeve si dhe mangësi tjera.

Në vitin 2022, të hyrat e buxhetit ishin në vlere prej 2. 6 miliard € që krahasuar me vitin 2021 ishin rritur rreth 6%.

Shpenzimet për vitin 2022 ishte realizuar në vlerë 2.6 miliard € apo 83% e buxhetit final. Krahasuar me vitin 2021 kishte rritje të shpenzimeve për 10%. Nivelin më të ulët e kishin shpenzimet për investime kapitale që ishin realizuar vetëm 60% e buxhetit final.

Vlera e obligimeve të papaguara, në fund të vitit 2022 ishte afër 150 milionë €, e që në raport me vitin paraprak obligimet janë zvogëluar për rreth 22%.

Në anën tjetër, LLA në fund të vitit 2022 ishin 841 milionë € që në raport me vitin paraprak ishin rritur për rreth 8%.

Për vitin 2022 pagesat e realizuara me vendime gjyqësore ishin në vlerë 46,349,349€. Në raport me vitin 2021, vlera e këtyre pagesave ka një rënie të lehtë prej 11%, mirëpo ende mbetet në nivel të lartë. Pagesat e kësaj natyre vazhdojnë të jenë sfidë për buxhetin e shtetit, në veçanti shpenzimet shtesë të cilat ishin rreth 7,500,000€ përtej borxhit kryesor.

Të nderuar deputetë,

Raporti Vjetor i Auditimit përmban rezultatet e auditimeve individuale të organizatave buxhetore, ndërmarrjeve publike, si dhe auditimet e performancës të kryera gjatë sezonit auditues.

Zyra Kombëtare e Auditimit gjatë sezonit auditues 2022-2023 ka nxjerrë:

• 86 raporte të auditimeve financiare dhe të pajtueshmërisë të organizatave buxhetore;
• 11 raporte të auditimit të ndërmarrjeve publike;
• 15 raporte të auditimit të performancës;
• 9 raporte të auditimit të projekteve të Bankës Botërore dhe të donatorëve tjerë; dhe
• 2 raporte të auditimit të pajtueshmërisë me informata të klasifikuara (niveli i klasifikimit i KUFIZUAR).

Në auditimin e Pasqyrave Financiare të 86 Organizatave buxhetore kemi dhënë:

• 53 opinione të pamodifikuara për PFV-të; dhe
• 33 opinione të modifikuara (të kualifikuara);
• Përderisa për 11 ndërmarrjet publike të audituara kemi dhënë një opinion të pa modifikuar dhe 10 opinione të modifikuar.

Megjithatë, në raport me vitin e kaluar ka përmirësim të raportimit financiar si tek Organizatat Buxhetore ashtu edhe tek ndërmarrjet publike. Kjo për shkak se në 2022 tek Organizatat Buxhetore janë 11 opinione të modifikuara më pak. Ndërsa të Ndërmarrjet publike, nga 10 opinione të kundërta në vitin 2021, në vitin 2022 ishin vetëm 3 të tilla. Për më shumë, Posta e Kosovës vite me radhë ka marrë opinion të modifikuar, përderisa në vitin e fundit ka treguar përmirësim duke marrë opinion të pastër.

Po ashtu, kemi vlerësuar pajtueshmërinë e proceseve dhe transaksioneve me kornizën ligjore dhe nga rezultatet kemi konstatuar se jo në të gjitha rastet institucionet publike kanë qenë në pajtueshmëri.

Inicimi i projekteve pa zotim të mjaftueshëm të mjeteve, tejkalimi i sasive të kontraktuara, përdorimi i procedurës së negociuar pa publikim të njoftimit për kontratë, ndryshimi i vlerës së kontratave mbi 10%  pa aplikuar procedura të prokurimit, përzgjedhja e operatorit ekonomik të papërgjegjshëm, vonesa në përfundimin e punëve, përdorimi i fondeve të projekteve të caktuara për projekte tjera, etj;

Dobësi në vlerësimin e përzgjedhjes se kandidateve, mbajtja e pozitave të punës me ushtrues detyre, zyrtarë jashtë listës se pagave, etj.

Subvencionimi i OJQ-ve pa thirrje publike, mungesa e monitorimit të subvencioneve të dhëna, dhënia e subvencioneve në kundërshtim me kriteret, etj.

Të nderuar deputetë,

Nga analiza e bërë për 12 NP (përfshirë edhe RTK) mbi rezultatin financiar (fitimi/humbja) vërehet se, pesë (5) prej tyre kanë operuar me humbje në vlerë prej mbi 10 milionë euro, ndërsa shtatë (7) të tjerat kanë realizuar një fitim prej mbi 110 milionë euro.

Pjesën më të madhe të humbjeve për vitin 2022 e kishte Ndërmarrja Publike Banesore në shumën prej 4.3 milionë euro, kurse fitimin më të madh e kishte realizuar KEK-u në shumën prej mbi 105 milionë euro.

Sidoqoftë, krahasuar me vitin paraprak në katër (4) NP vërehet një trend pozitiv në uljen e humbjeve, nga të cilat kryeson Telekomi i Kosovës. Ndërsa gëzon fakti se përveç NPB-së, asnjë nga NP-të e tjera nuk ka treguar elemente të rritjes materiale të nivelit të humbjes.

Për të vlerësuar nëse fondet publike po shfrytëzohen në mënyrë ekonomike, efikase dhe efektive, Zyra Kombëtare e Auditimit ka kryer 15 auditime të performancës në fusha të ndryshme me interes shoqëror, si: ekonomi, shëndetësi, ambient, teknologji të informacionit dhe në fushën e prokurimit publik.

Auditimet e publikuara gjatë viteve 2022 dhe 2023 kanë nxjerr në pah mungesë të efikasitet, të efektivitet dhe mos arritje e vlerës për para në menaxhimin e programeve dhe aktiviteteve si: Programi për Trajtimin e Pacientëve Jashtë Institucioneve Shëndetësore Publike, Të hyrat nga qiraja në AKP, Ndikimi i  investimeve kapitale në zvogëlimin e humbjeve, Prokurimet e negociuara pa publikim në Ministri të Infrastrukturës, Renovimi dhe rikonfigurimi i Stadiumeve, Trajtimi i rasteve të dhunës në familje, Ndërtimi i shtëpive për të kthyerit, etj.

Po ashtu në fushën e teknologjisë së informacionit kemi identifikuar mangësi thelbësore në Agjencinë e Shoqërisë së Informacionit, KRU Prishtina, Institutin Bujqësor, etj.

Të nderuar deputetë,

Në auditimet financiare dhe të pajtueshmërisë për vitin 2022 për të gjitha auditimet e kryera kemi dhënë gjithsejtë 900 rekomandime.

Ndërsa sa i përket nivelit të zbatimit të rekomandimeve të auditimeve financiare dhe pajtueshmërisë për vitin 2021 kemi vërejtur se 49% të tyre janë zbatuar, e që në raport me vitin paraprak (2020) paraqet një ulje prej 1%. Përderisa tek NP, nga 187 rekomandime sa janë dhënë vitin e kaluar, 58% janë zbatuar.

Në Raportin Vjetor të Auditimit për vitin 2021, kemi dhënë 36 rekomandime prej të cilave vetëm pesë (5) janë zbatuar plotësisht, tre (3) ishin në proces, 21 rekomandime nuk janë adresuar.

Të nderuar deputetë,

Me përfundimin e sezonit auditues 2022/2023, ZKA-ja ka analizuar të gjitha raportet e publikuara të auditimeve të rregullsisë dhe performancës për të identifikuar rastet e dyshimit për kryerjen e veprave penale. Nga analizimi i këtyre raporteve, kemi evidentuar 51 raste të dyshimit të cilat i kemi dërguar të Prokurori i Shtetit për analizë dhe hetime të mëtejme.

Përveç tyre në Prokurori janë dërguar edhe dy raporte në tërësi për shkak të çështjeve të ndërlidhura.

Rastet e identifikuara janë kryesisht nga fusha e prokurimit, 36 raste. Tetë (8) raste janë identifikuar në kategorinë e subvencione dhe transfereve, si dhe shtatë (7) raste në fushën e punësimit.

Krejt në fund, më lejoni t’i falënderoj të gjitha palët audituese dhe Komisionin për Mbikëqyrje të Financave Publike për mbështetjen dhe bashkëpunimin korrekt me ZKA-në, gjatë këtij sezoni auditues.

Ju faleminderit për vëmendjen!

Në zbatim të mandatit kushtetues, ligjor dhe standardeve ndërkombëtare të  auditimit në sektorin publik, Zyra Kombëtare e Auditimit vazhdon të bashkëpunojë me institucione dhe organizata të ndryshme në fushat e ndërlidhura me auditimin apo zhvillimin profesional.

Mbi këtë bazë, Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, dhe Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj mbajtën takim pune me drejtorin e Njësisë Qendrore  Harmonizuese të Auditimit të Brendshëm në Ministrinë e Financave, Punës dhe Transfereve, Agim Krasniqi, z.Valdet Haziri dhe ekspertin z. Frans Hesse, në kuadër të projektit “Menaxhimi i Financave Publike në Kosovë”, projekt i financuar nga BE-ja dhe implementuar nga GIZ.

Qëllimi i takimit ishte bashkëpunimi ndërinstitucional dhe mbështetja profesionale në kryerjen e përgjegjësive respektive të auditimit të brendshëm dhe të jashtëm, konkretisht për sistemet e menaxhimit financiar dhe kontrollit, ndarjen e informatave dhe praktikave lidhur me zhvillimin e këtyre fushave në sektorin publik të Kosovës.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, të mërkurën mori pjesë në Konferencën “Krijimi i vlerave – Porta e së ardhmes”, organizuar nga Shoqata e Kontabilisteve të Çertifikuar dhe Auditorëve të Kosovës (ShKÇAK) me rastin e shënimit të javës së profesionit të kontabilitetit dhe auditimit.

Konferenca mblodhi përfaqësues të lartë të institucioneve publike për të diskutuar rreth trendeve, raportimeve dhe zhvillimeve të fundit me qëllim të promovimit të përgjegjësisë sociale përmes praktikave më të mira për transparencë dhe llogaridhënie në shërbim të interesit publik.

Me këtë rast Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, tha se kontabiliteti dhe auditimi janë komponent të rëndësishëm të cilët përmbyllin ciklin e llogaridhënies dhe transparencës si dy ndër vlerat kryesore të një sistemi demokratik.

“Se roli i kontabilistit dhe auditorit është i pakontestueshëm në shoqëri flasin shumë argumente për përmirësimin e menaxhimit të financave në sektorin privat dhe publik të cilat në mënyrë të drejtpërdrejtë kanë ndikim në mirëqenien e qytetarëve”, deklaroi znj. Spanca.

Ajo shtoi se është e rëndësishme që Institucionet Supreme të Auditimit të kenë një dialog kuptimplotë dhe efektiv me palët e interesit në lidhje me atë se si puna e tyre e ndihmon sektorin publik të përmirësohet dhe zhvillohet vazhdimisht.

Tutje Auditorja e Përgjithshme foli për avancimin e vazhdueshëm profesional të punonjësve të Zyrës Kombëtare të Auditimit duke thënë se në këtë proces ndikim kanë pasur edhe programet e zhvillimit dhe edukimit profesional të ofruara nga shoqatat profesionale vendore e në veçanti Shoqata e Kontabilistëve të Certifikuar dhe Auditorëve të Kosovës.

ShKÇAK ndikoi fuqishëm në zhvillimin profesional të profesionit të kontabilistëve dhe auditorëve të Kosovës, të cilët kontribuojnë në ngritjen dhe forcimin e menaxhimit financiar në sektorin publik dhe privat.

“Zbatimi rigoroz i standardeve ndërkombëtare të kontabilitetit dhe auditimit si të sektorit privat dhe të atij publik, të qenit në përputhje me parimet etike dhe vlerat që i promovojnë këto profesione padyshim janë udhërrëfyesi kryesor që hapin portën drejtë një të ardhme më të mirë për vendin tonë”, tha Spanca.

Në kuadër të aktiviteteve për mbështetjen e komunave, Zyra Kombëtare e Auditimit dhe OSBE-ja mbajtën punëtori dyditore ku trajtuan çështjet që ndikuan në opinionin financiar të auditimit, përkatësisht gjetjet kryesore të raporteve të auditimit për komunat për vitin 2022 si dhe sfidat kryesore për zbatimin e rekomandimeve.

Në këtë punëtori ZKA-ja u përfaqësua nga Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, z. Bezad Halilaj, Ndihmës Auditorët e Përgjithshëm, z. Zukë Zuka dhe z. Agron Fetiu, si dhe drejtori i Departamentit të Auditimit për Komuna, z. Lavdim Maxhuni. Ndërsa OSBE-ja nga z. Fatmir Zylfija, Kordinator i projektit, kurse komunat nga drejtorët e auditimit dhe zyrtarët kryesorë financiar.

Përveç dhënies së kontributit në diskutime, përfaqësuesit e ZKA-së prezantuan edhe gjetjet kryesore të raporteve individuale për vitin 2022. Të pranishmit theksuan nevojën për rritjen e përgjegjësisë në kryerjen e detyrave zyrtare, rritjen e kontrollit të brendshëm si dhe forcimin e masave të llogaridhënies në të gjitha nivelet komunale.

Punëtoria u vlerësua e dobishme në dhënien e këshillave dhe mundësisë për përmirësim gjatë përgatitjes së Pasqyrave Financiare Vjetore për vitin 2023.

Në përputhje me mandatin ligjor Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) dorëzoi në Kuvendin e Republikës së Kosovës, përkatësisht në Komisionin për Mbikëqyrjen e Financave Publike (KMFP), Planin Vjetor të Auditimit për sezonin 2023/2024.

Plani adreson përmbushjen e obligimeve kushtetuese e ligjore si dhe përmban informatat relevante në lidhje me auditimet e përzgjedhura nga Auditorja e Përgjithshme, përfshirë projektet, aktivitetet, afatet, burimet e nevojshme, buxhetin, rezultatet dhe rreziqet me të cilat mund të ballafaqohet ZKA-ja.

Për sezonin auditues  2023/24, ZKA-ja planifikon kryerjen e 123 auditimeve, prej tyre 85 auditime për organizatat buxhetore, 8 projekte të financuara nga fondet e jashtme, 13 ndërmarrje publike,  16 auditime të performancës, si dhe Raportin Vjetor të Auditimit.

Përveç auditimeve të detyrueshme të rregullsisë të përcaktuara me ligj, fokus i veçantë i është dhënë edhe auditimit të ndërmarrjeve publike me interes të veçantë si dhe projekteve kapitale me peshë të lartë financiare.

Ndërsa auditimet e performancës mbulojnë fusha me rëndësi ekonomike, sociale, shëndetësore, arsimore, mediale, kulturore e sportive, si dhe tema të rëndësishme në prokurim publik. Përzgjedhja e temave të performancës është bërë më kontributin e shoqërisë civile, organizatave profesionale, komunitetit të donatorëve dhe ekspertëve të fushave, si dhe bazuar në vlerësimin e ndikimit në përmirësimin e mirëqenies së qytetarëve dhe  përmirësimin e qeverisjes.

Planin Vjetor të Auditimit për sezonin auditues 2023/24 e gjeni këtu.