Lajmet

Auditorja e Përgjithshme e Republikës së Kosovës, Vlora Spanca, Zëvendës Auditori i Përgjithshëm Bezad Halilaj, Ndihmës Auditorja e Përgjithshme Myrvete Gashi-Morina dhe Drejtori i Auditimit Faruk Rrahmani, të enjten në Londër u pritën në takim bilateral nga Kontrollori dhe Auditori i Përgjithshëm i Mbretërisë së Bashkuar, Gareth Davies. Krerët e të dy institucioneve  shprehën gatishmërinë për një partneritet të qëndrueshëm që synon përmirësimin e standardeve të menaxhimit të financave publike.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, vlerësoi lart mbështetjen dhe ekspertizën e Zyrës Kombëtare të Auditimit të Mbretërisë së Bashkuar, dhe ceku se shkëmbimi i njohurive do të ndihmojë në avancimin e misionit të ZKA-së për të siguruar përdorimin efikas dhe efektiv të burimeve publike.

Kontrollori dhe Auditori i Përgjithshëm i Mbretërisë së Bashkuar, Gareth Davies, theksoi rëndësinë e bashkëpunimit të ndërsjellë dhe shkëmbimin e praktikave më të mira në auditimin financiar dhe të performancës. 

Në kuadër të vizitës zyrtare në Mbretërinë e Bashkuar, Auditorja e Përgjithshme e Republikës së Kosovës, Vlora Spanca, të mërkurën vizitoi Zyrën Kombëtare të Auditimit të Uellsit. Ajo u prit nga Auditori i Përgjithshëm i Uellsit, Adrian Crompton, dhe bashkëpunëtorët e tij, ku shprehën përkushtimin për të promovuar transparencën dhe integritetin në menaxhimin e financave publike, duke vendosur bazat për një partneritet të fortë e afatgjatë. 

Me këtë rast znj. Spanca shprehu mirënjohjen për mikpritjen dhe interesimin nga homologu i saj për ndërtimin e një bashkëpunimi të qëndrueshëm dhe afatgjatë. Duke prezantuar punën dhe arritjet e ZKA-së përmes një pasqyre të shkurtër të punës dhe arritjeve, përfshirë avancimin e metodologjisë së auditimit, dixhitalizimin e procesit të auditimit, etj, ajo ceku edhe rëndësinë e bashkëpunimit përmes shkëmbimit të ekspertizës dhe ndarjes së praktikave më të mira, duke sjellë kështu përfitime të ndjeshme për qytetarët.  

Auditori i Përgjithshëm i Uellsit, z. Crompton vlerësoi punën dhe përkushtimin e ZKA-së në promovimin e qeverisjes së mirë dhe theksoi gatishmërinë për të forcuar partneritetin mes dy institucioneve. Ai theksoi se shkëmbimi i përvojave dhe ekspertizës do t’u ndihmojë të dyja institucioneve në ngritjen e kapaciteteve profesionale dhe përmirësimin e standardeve të punës.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca me delegacionin e përbërë nga Zëvendës Auditori i Përgjithshëm Bezad Halilaj, Ndihmës Auditorja e Përgjithshme Myrvete Gashi-Morina dhe Drejtori i Auditimit Faruk Rrahmani, po qëndron për vizitë zyrtare në Mbretërinë e Bashkuar.  Në kuadër të vizitës, Zyra Kombëtare e Auditimit e Republikës së Kosovës (ZKA) dhe Instituti i Miratuar i Financave Publike dhe Kontabilitetit (CIPFA) nënshkruan një memorandum mirëkuptimi i cili do të shërbejë si platformë bashkëpunimi për përmirësimin e menaxhimit të financave publike.

Memorandumi i lidhur nga zonja Spanca dhe Kryeshefi Ekzekutiv i CIPFA, Owen Mapley, parasheh marrjen e iniciativave të përbashkëta, përfshirë promovimin e praktikave më të mira, organizimin e trajnimeve dhe kualifikimeve për stafin e ZKA-së dhe përkrahjen e institucioneve të sektorit publik.

Përmes këtij partneriteti, palët synojnë të avancojnë përdorimin efektiv dhe të përgjegjshëm të fondeve publike dhe të rrisin cilësinë e shërbimeve publike në Kosovë. Ky bashkëpunim pritet të jetë aktiv deri në vitin 2028 me mundësi vazhdimi.

CIPFA është i vetmi organ profesional i kontabilitetit në botë, i dedikuar ekskluzivisht për financat publike. Ky organ mbron performancën e lartë në shërbimet publike, duke përkthyer përvojën dhe njohuritë në këshilla të qarta dhe shërbime praktike. CIPFA udhëheq rrugën në financat publike duke u mbështetur për menaxhimin e shëndoshë të financave publike dhe qeverisjen e mirë.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka filluar procesin e auditimit të performancës mbi efikasitetin e institucioneve për mbrojtjen, zhvillimin dhe ripërtëritjen e hapësirave pyjore në Kosovë, i cili është pjesë e Planit Vjetor të Auditimit për periudhën 2024/2025. Ky auditim synon të vlerësojë masat dhe veprimet e institucioneve për ruajtjen dhe shfrytëzimin e qëndrueshëm të pasurive pyjore, të cilat përfaqësojnë një nga burimet më të vlefshme natyrore të vendit.

Fushëveprim i këtij auditimi është Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Agjencia Pyjore e Kosovës, e cila vepron në kuadër të kësaj ministrie si dhe Ministria e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës si dhe Agjencia Kadastrale e Kosovës.

Pyjet luajnë një rol jetik në ruajtjen e ekuilibrit ekologjik, zbutjen e ndryshimeve klimatike dhe sigurimin e kushteve më të mira për mjedisin dhe shoqërinë. Megjithatë, sfida si shpyllëzimi i paligjshëm, degradimi i tokës, mungesa e monitorimit dhe koordinimi i dobët institucional vazhdojnë të dëmtojnë këto burime të vlefshme natyrore.

Auditimi do të fokusohet në vlerësimin e masave për mbrojtjen e pyjeve nga prerjet ilegale dhe shfrytëzimi i paqëndrueshëm i burimeve pyjore, efikasitetin e institucioneve në zbatimin e programeve të rikultivimit dhe ripërtëritjes së pyjeve, dhe përcaktimin e mënyrave për bashkëpunim efektiv midis institucioneve për menaxhimin e pyjeve shtetërore dhe atyre brenda parqeve kombëtare.

ZKA vlerëson se ruajtja dhe menaxhimi efektiv i pyjeve është thelbësor për mjedisin, shëndetin e popullsisë dhe zhvillimin ekonomik të vendit. Raportet e ndryshme tregojnë se veprimet ilegale dhe mungesa e planifikimit strategjik kanë shkaktuar dëmtime serioze në ekosistemet pyjore.

Përmes këtij auditimi, ZKA synon të ndihmojë në identifikimin e masave që mund të ndërmerren për të përmirësuar menaxhimin e pyjeve, në mënyrë që të sigurohet ruajtja dhe përdorimi i tyre i qëndrueshëm për brezat e ardhshëm.

Zyra Kombëtare e Auditimit vazhdon të jetë e përkushtuar për të siguruar që pasuritë natyrore të vendit tonë të menaxhohen në mënyrë transparente dhe efektive.

Në kuadër të projektit të bashkëpunimit ndërmjet Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA) dhe Zyrës Kombëtare të Auditimit të Suedisë (ZKAS), në datat 16 – 22 janar 2025, janë zhvilluar dy punëtori, trajnime dhe sesione konsultuese për zhvillimin e aftësive për udhëheqje, menaxhim dhe komunikim të brendshëm, nga ekspertët e ZKA-së së Suedisë, Tinna Bondestam dhe Jonas Ablad. 

Më 16 dhe 17 janar 2025 u mbajt punëtoria me menaxhmentin e lartë  për zhvillimin e udhëheqjes strategjike dhe komunikimit të brendshëm. Diskutimet e menaxhmentit u përqëndruan te ndikimi i strukturës së re organizative, qasja strategjike për harmonizimin me udhëzuesin e komunikimit të brendshëm dhe balancimi mes ambicieve dhe rezultateve praktike.

Po ashtu, më 21 janar 2025, u mbajt punëtoria njëditore për menaxhim me drejtorët e ZKA-së, ku u trajtuan  përgjegjësitë dhe sfidat që ndikojnë në zhvillimin e ekipeve si dhe përfaqësimi dhe komunikimi efektiv si menaxherë të nivelit të mesëm. Diskutimet u mbështetën në strategjitë dhe udhëzimet e brendshme të komunikimit dhe pjesëmarrësit punuan në grupe të vogla duke ndarë përvojat e tyre si dhe zhvilluan qasje praktike për adresimin e sfidave.

Gjithashtu në datat 20-21 janar 2025 u mbajt trajnimi për trajnerë mbi përdorimin e gjuhës së thjeshtë në hartimin e raporteve. Qëllimi i trajnimit ishte fuqizimi i rolit të ambasadorëve për të promovuar dhe zbatuar gjuhën e thjeshtë. Pjesëmarrësit mësuan teknika efektive për shkrim dhe komunikim të qartë, duke u bazuar në shembuj praktikë dhe duke shkëmbyer ide për t’a integruar gjuhën e thjeshtë si pjesë të kulturës organizative.

Gjatë kësaj kohe janë mbajtur edhe sesione konsultuese individuale me qëllim të ofrimit të mbështetjes profesionale nga ekspertët suedezë për çështje me interes të veçantë të zhvillimit.

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) e Republikës së Kosovës që nga viti 2022 është anëtare aktive e Grupit Punues të EUROSAI-t për Teknologjinë e Informacionit (ITWG), i cili ka publikuar edicionin e fundit të gazetës  pjesë  e të cilit është edhe artikulli për përvojën e ZKA-së në auditimet e teknologjisë së informacionit.

Artikulli i titulluar “KOSOVA: Pikat kryesore të auditimit të TI-së nga ISA e  Kosovës” trajton gjetjet kryesore nga auditimi i teknologjisë së informacionit “Sistemi Informativ për Menaxhimin e Stokut Farmaceutik”, duke ofruar një analizë të qeverisjes së TI-së, sigurisë së informacionit dhe kontrolleve të aplikacioneve.

Publikimi i këtij artikulli dëshmon përkushtimin e ZKA-së për të kontribuar në avancimin e auditimit të teknologjisë së informacionit dhe për të ndarë përvojat me Institucionet Supreme të Auditimit në rajon dhe më gjerë, por gjithashtu ndërton ura komunikimi me një audiencë më të gjerë, siç janë kolegët në EUROSAI dhe komuniteti global i profesionistëve të auditimit të TI-së. Ky angazhim pasqyron rolin aktiv të ZKA-së në ITWG dhe përkushtimin për përmirësimin e qeverisjes dhe sigurisë së sistemeve të TI-së si dhe kontribuon në ndarjen e njohurive, shkëmbimin e praktikave më të mira dhe forcimin e bashkëpunimit profesional ndërkombëtar. Artikullin e plotë mund ta gjeni këtu. 

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka nisur vitin 2025 me një plan të avancuar trajnimesh, duke u fokusuar në përmirësimin e kapaciteteve profesionale dhe rritjen e cilësisë së auditimeve. Përmes trajnimeve të planifikuara për muajin janar, stafi i ZKA-së do të përgatitet për të përmbushur standardet më të larta profesionale në auditimet financiare, të pajtueshmërisë dhe performancës.

Programi trajnues përfshin tema kyçe si Letër konfirmimet e jashtme (SNISA 505), Opinionet e auditimit financiar dhe të pajtueshmërisë, Mostrimi në auditim përmes softuerit IDEA, Fazat e planifikimit dhe raportimit të auditimeve të pajtueshmërisë, Vlerësimi i auditimit të brendshëm (SNISA 610) si dhe Rishikimi analitik (Procedurat analitike substanciale).  

Po ashtu trajnimet synojnë përmirësimin e aftësive praktike në përdorimin e gjuhës së thjeshtë, avancimin në Excel, aplikimin e softuerit SITA dhe monitorimin e projekteve kapitale përmes Programit për Investime Publike (PIP). 

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) publikoi raportin e auditimit të teknologjisë së informacionit “Sistemet e Informacionit në Doganën e Kosovës - ASYCUDA World” për periudhën 2022-2024. Rezultatet e auditimit tregojnë se Dogana e Kosovës në vazhdimësi ka bërë zhvillime në sistemin ASYCUDA World për të siguruar digjitalizimin e proceseve doganore dhe për të përmirësuar sigurinë dhe saktësinë e të dhënave dhe proceseve që realizohen përmes këtij sistemi dhe sigurinë e vetë sistemit. Gjithashtu, ka zbatuar marrëveshjen për sistemin ASYCUDA, lidhur me promovimin e barazisë gjinore.

Megjithatë, auditimi ka nxjerrë në pah se Dogana e Kosovës ka mangësi në politikat e kontraktimit, pasi që nuk kanë adresuar mbrojtjen e sigurisë së informacionit në marrëveshjet-kontratat që kanë me palët e jashtme, prandaj në rast të incidenteve të sigurisë kibernetike përgjegjësia e palëve në projektin për sistemin ASYCUDA është e pa përcaktuar, duke e lënë sigurinë e sistemit të informacionit të cenueshme.

Kontrollet që zbatohen për mbrojtjen e sigurisë së informacionit në Doganën e Kosovës nuk garantojnë mjaftueshëm integritetin, konfidencialitetin dhe disponueshmërinë e sistemit. Politikat e sigurisë së informacionit i kanë të pa përditësuara, kanë mangësi në organizimin e strukturës së stafit, koncentrim dhe konflikt të përgjegjësive lidhur me sigurinë e informacionit si dhe mangësi në menaxhimin e qasjeve në sistemet e informacionit.

Dogana nuk ka siguruar mekanizma të mjaftueshëm për vazhdimësinë e biznesit, ka mungesë të planit dhe strukturës për funksionalizimin e planit, si dhe procedurave të shkruara për vazhdimësinë e biznesit. Andaj është e rrezikuar vazhdimësia e biznesit në rast të ndonjë fatkeqësie, humbjes, dëmtimit të të dhënave dhe sistemit, si dhe largimit të stafit kyç nga puna.

Kontrollet e aplikacionit që zbatohen në ASYCUDA nuk sigurojnë që vetëm të dhëna të sakta dhe të vlefshme vendosen dhe azhurnohen në sistem. Pasi që disa procese ende realizohen në formë manuale, siç është kalkulimi i koeficientit për përcaktimin e çmimit pas ri-vlerësimit; vlerësimi i rrezikut përmes kritereve që janë të vendosura vetëm në formë tekstuale, pa lënë mundësi matje. Nuk bën validimin e fushave për regjistrimin e numrit personal/të biznesit dhe markës tregtare në mungesë të ndërlidhjeve me sistemet tjera. Po ashtu dizajni për disa nga modulet e sektorëve për vlerësimin e rrezikut dhe tarifave nuk është i thjeshtë dhe i përshtatshëm për përdoruesin si pasojë ka raste që shfaqen gabime në sistem.

Lidhur me këtë auditim, Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca tha se Dogana e Kosovës ka bërë përparime të rëndësishme drejt digjitalizimit të proceseve doganore, duke përmirësuar efikasitetin dhe transparencën në menaxhimin e operacioneve të saj përmes sistemit ASYCUDA. Megjithatë, rreziqet e identifikuara në politikat e kontraktimit, sigurinë e informacionit, vazhdimësinë e biznesit dhe në kontrollet e aplikacionit, tregojnë që Dogana e Kosovës ka nevojë për përmirësime në mënyrë që të dhënat në Sistemin ASYCUDA të jenë të mbrojtura dhe të mos ndërprehen proceset e digjitalizuara doganore. Për këtë qëllim Zyra Kombëtare e Auditimit ka dhënë 13 rekomandime. 

Raportin e plot të auditimit “Sistemet e Informacionit në Doganën e Kosovës - ASYCUDA World” e gjeni këtu. 

Me qëllim të avancimit të njohurive për auditimin publik dhe rolin e tij në rritjen e llogaridhënies dhe transparencës në institucionet publike, një grup studentësh nga Fakulteti Ekonomik i Kolegjit AAB të hënën vizituan Zyrën Kombëtare të Auditimit. 

Studentët e shoqëruar nga Udhëheqësja e Qendrës për Karrierë, Jehona Rukovci dhe  profesori Remzi Smajli u mirëpritën nga Auditorja e Përgjithshme Vlora Spanca. Ajo  i informoi për mandatin, përgjegjësitë dhe strukturën organizative të ZKA-së.

Ndërsa Ndihmës Auditori i Përgjithshëm, Ramadan Gashi, mbajti ligjëratë mbi historikun e institucionit, kompetencat e tij, llojet e auditimeve dhe fazat kryesore të procesit të auditimit.

Njëzetë e dy punonjës të Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA) të enjten morën pjesë në aksionin vjetor për dhurimin e gjakut. Aktiviteti i organizuar nga Sindikata e ZKA-së dhe me mbështetjen e menaxhmentit, reflekton përkushtimin e institucionit ndaj humanizmit dhe solidaritetit, duke shërbyer si shembull frymëzues i vlerave të përbashkëta dhe përkujdesjes për shoqërinë.   

ZKA-ja shpreh mirënjohjen për ekipin mjekësor të Qendrës Kombëtare të Kosovës për Transfuzionin e Gjakut për profesionalizmin dhe bashkëpunimin e tyre të vazhdueshëm.

Auditorja e Përgjithshme, Vlora Spanca, të martën priti në takim ekipin e Projektit të USAID – Integriteti i Komunave të Kosovës (KMI), të kryesuar nga Zëvendës Drejtori Vehbi Selmani. Takimi kishte për qëllim vlerësimin e asistencës së ofruar nga projekti dhe identifikimin e sfidave dhe çështjeve për përmirësim.

Palët theksuan rëndësinë e mbështetjes së projektit në avancimin e kapaciteteve të ZKA-së, veçanërisht në përmbushjen e objektivave strategjike dhe rritjen e transparencës dhe efikasitetit në auditime.

ZKA dhe Projekti USAID KMI riafirmuan përkushtimin e tyre për të punuar në përmbushjen e objektivave të përbashkëta të cilat i kontribuojnë forcimit të menaxhimit financiar dhe qeverisjes publike.

Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, të premten mori pjesë në tryezën “Prokurimi Publik – Mundësi dhe Rrezik: Roli i Institucioneve Mbikëqyrëse, Parandaluese dhe Rregullatore”, organizuar nga Komisioni Rregullativ i Prokurimit  Publik në bashkëpunim me Agjencinë për Parandalimin e Korrupsionit.

Takimi pati për qëllim të elaborojë rolin e institucioneve mbikëqyrëse, parandaluese dhe rregullatore, si dhe të analizojë mundësitë dhe rreziqet me të cilat ballafaqohet sistemi i prokurimit publik. Po ashtu u diskutuan mënyrat dhe strategjitë për përmirësimin e prokurimit publik në Kosovë, me theks të veçantë në parandalimin e korrupsionit dhe rritjen e transparencës dhe integritetit.

Zëvendës Auditori i Përgjithshëm, Bezad Halilaj, tha se puna dhe kontributi i përbashkët në parandalimin dhe luftën ndaj korrupsionit është e vetmja mënyrë që të sigurohet ruajtja dhe menaxhimi i mirë i parasë se taksapaguesve. Ai tregoi se shumica e gjetjeve të auditimeve i përkasin fushës së prokurimit, prandaj ende ka mangësi në të gjitha fazat e procesit të prokurimit.  “Zyra Kombëtare e Auditimit ka vazhduar të kontribuoj fuqishëm për të siguruar që institucionet publike mbahen përgjegjës për veprimet e tyre karshi menaxhimit të parasë dhe pasurisë publike”, theksoi Halilaj.